Mortgage krizindeki yangın yüksek gelirlilere verilen kredilere sıçradı

ABD mortgage piyasasının düşük gelir grubuna verilen subprime kredileri piyasasında patlak veren krizde korkulan başa geliyor: Geri ödeme sorunları subprime piyasasından daha yüksek gelir gruplarına verilen daha düşük faizli kredilere de sıçradı. ABD'de ev fiyatlarında yaşanan düşüş ve ev sahibi olmak isteyen tüketicilerin düşük gelirine rağmen mortgage kredisi alması Alt-A tipi kredilerde de ödeme sorunları yaratmaya başladı. Alt-A kategorisindeki mortgage kredilerinde 90 günden fazla gecikme yaşanan ve ödenemeyen kredilerin oranı mayıs aynda yüzde 2.69'a yükselerek bir yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bir yıl önce aynı dönemde bu oran yüzde 0.89 düzeyindeydi. Bloomberg'de yer alan habere göre bu oran önümüzdeki senenin mayıs ayına kadar yüzde 3.92'ye kadar fırlayabilir. Geçen ay subprime kredilerine dayanan 12 milyar dolardan fazla tahvilin notunu indiren kredi ve derecelendirme kuruluşları Standard&Poor's (S&P) ile Moody's ise bu kez Alt-A kredilerine dayalı menkul kıymetlerde de not indirimine hazırlanıyor. S&P salı günü yaptığı açıklamada Alt-A kredilerine dayalı tahvillere yatırım yapan ve toplam değeri 913.9 milyon doları bulan 207 tahvilin notunu indirebileceğini açıkladı. Bu tahvilleri negatif izlemeye alan S&P, bu sene içinde Alt-A segmenti kredilere dayalı tahvillere karşı en büyük hamlesini gerçekleştirmiş durumda. Moody's'in de benzer bir hareket ile Alt-A kredilerine dayalı tahvillerde not indirimine gidebileceği belirtiliyor. Kredi kuruluşları mortgage korkularını teyid ediyor Referans'a konuşan Finansbank ekonomistlerinden İnan Demir'e göre, krizin subprime dışındaki segmentlere sıçraması sorunun büyüdüğü anlamına geliyor. Ancak asıl sorunun bu sıçramanın kredi daralmasına dönüşüp dönüşmeyeceği olduğunu söyleyen Demir, büyümenin ve risk iştahının da buna bağlı olduğunu ve dolayısıyla gelişen piyasaların da bundan etkilendiğini belirtti. "Kredi kuruluşları zaten biraz geç hareket ediyor. S&P'nin Alt-A tipi kredilere dayalı tahvillerde not indirimine gideceğini söylemesi de mortgage sektöründeki olumsuzluğun teyidi olarak kabul edilebilir" diyen Demir, krizin prime segmentine de sıçrayıp sıçramayacağı sorusuna şu yönde cevap verdi: "Prime segmentinde batık kredi oranı şu anda tarihinin en düşük seviyelerinde. Geri ödeme sorunları da subprime ve Al-A gibi daha riskli segmentlerde görülüyor. Krizin subprime segmentine sıçramasını ancak ekonomik büyümenin gidişhatı belirler". 270 tahvilin 130'unun notu BBB'nin üstünde S&P'nin izlemeye aldığı 270 tahvilin 130'unun notu BBB ya da A sınıfında. 77'si ise "junk" olarak nitelendirilen çöp tahvil kategorisinde. 2007'de ihraç edilen Alt-A tipi kredilere ilişkin gözlemlerini de yakın zamanda açıklaması beklenen S&P'nin bu tahvillerin de aynı riskleri taşıdığını ve gözden geçirilebileceğini söylediği belirtiliyor. Negatif izlemeye alınan 207 tahvilin 31'i ise Bear Stearns'ün hedge fonlarına ait. S&P tarafından negatif izlemeye alınan Alt-A kredilerine dayalı tahvillerin 2005 yılının ekim ayından 2006 yılının aralık ayına kadar ihraç edilen tahvillerden oluştuğu belirtiliyor. Gözden geçirilecek olan tahviller, S&P'nin bu dönemde notlandırdığı 455.4 milyar dolarlık Alt-A kredilerine dayalı tahvillerin yüzde 0.2'sini oluşturuyor. Artık borç alanların kredi durumlarına daha az dikkat edeceğini söyleyen S&P bundan sonra bazı kredi tipleri için iflas beklentilerini de artıracağını belirtiyor. Moody's de geçen ay Alt-A kredilerine dayalı 33 menkul kıymetin notunu indirebileceği yönünde bir açıklama yapmıştı. Mortgage kuruluşları yüksek gelirlilere verilen kredileri azaltmaya başladı Mortgage sektörünün geneline yayılmaya başlayan kırılganlık karşısında ise mortgage kredisi veren kuruluşlar ile yatırım bankalarının mortgage birimleri Alt-A kredilerinden uzaklaşmaya başladı. Son olarak dün ABD'nin en büyük mortgage kredisi kuruluşlarından biri olan Impac Mortgage Holdings, Alt-A tipi mortgage kredilerini durduğunu açıkladı. Impac'in dışında Wells Fargo&Co., National City Corp. gibi mortgage kredisi kuruluşları ile UBS ve Wachovia gibi dev yatırım bankaları da elleirndeki Alt-A kredilerinin miktarını azaltmaya ya da faiz oranlarını artırıp kredi koşullarını ağırlaştırmaya başladı. Impac'in Alt-A kredileri vermeme kararı, piyasadaki rakiplerinden American Home'un hafta başında iflas koruma kanununa başvurmasından kaynaklanıyor. American Home subprime kredilerinden çok Alt-A tipi kredilere yatırım yapıyordu ve iflasın eşiğine gelmişti. Subprime kredilerine oranla daha az riskli olarak gösterilen ancak çok daha yüksek gelirlilere verilen prime kredilerinin yanında kredi kalitesi daha düşük olan Alt-A kredileri kredi sicili temiz olan tüketicilere veriliyor ve bu krediler verilirken, prime kredilere oranla tüketicinin gelirine dair zaman zaman hiç bir belge bile istenmeyebiliyor.