Mortgage krizi IMF'ye TOKİ'nin kapısını çaldırdı

ABD'de mortgage sistemi ile konut sektöründen başlayan kriz dünya genelinde bir ekonomik krize yol açarken, Program Sonrası İzleme çalışmaları çerçevesinde Ankara'da bulunan IMF heyeti, ilk kez Türkiye'de hükümetin konut politikalarının uygulanmasından sorumlu olan Toplu Konut İdaresi'nde (TOKİ) inceleme yaptı. Alınan bilgiye göre pazartesi günü TOKİ'yi ziyaret eden IMF heyeti, TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar ve diğer yetkililerden yaklaşık 1.5 saat bilgi aldı. "Türkiye'de konut finansmanında bir sorun olup olmadığını" ve "konut alıcılarının borçlarını ödeyip ödemediğini" soran IMF heyeti, "bu uygulamanın başka ülkelerde örnek alınıp alınmadığını" da öğrenmek istedi. IMF Türkiye Masası Şefliği görevini yakın zamanda devralacak olan Rachel Van Elkan ve IMF yetkilisi Davide Lombardo'nun katıldığı toplantıya ilişkin görüşme talebi, Hazine Müsteşarlığı tarafından TOKİ'ye iletilirken IMF yetkililerinin, "TOKİ faaliyetleri, finans yapısı ve kredilendirme yöntemleri hakkında bilgilendirilmesi" istendi. IMF heyetinin TOKİ yetkililerine "TOKİ'nin merkezi bütçeden pay almadan bu faaliyetleri nasıl yaptığı, kaynak yaratma mekanizmasını ve gelir paylaşım modelinin etkinliği, belediye ve özel sektörle yaptığı işbirliğinin boyutları, konut alan özellikle alt gelir grubu vatandaşların taksidini ödememede sorun yaşayıp yaşamadığı, TOKİ modelinin başka ülkelerde örnek alınıp alınmadığını" sorduğu belirtildi. Hazine'den para almadan bu kadar büyük boyutlu konut projelerinin nasıl uygulandığını soran IMF yetkililerine, gelir paylaşımı modeli hakkında ayrıntılı bilgi verilirken bu kapsamda kamu arazilerinin de değerlendirildiği belirtildi. IMF heyetinin "sizde konut finansmanında nasıl sorun yaşanmıyor, konutlar hiç iade edilmiyor mu" sorusu üzerinde çok durduğunu belirten yetkili, şöyle devam etti: 'VATANDAŞ ZORLANMIYOR' "Konutları gerçek değerinden sattığımız için vatandaş zorlanmıyor. Zaten girişte bir miktar peşin veriyor, zorlandığı zaman da konutu vermektense başka yerden para bulup borcunu kapatıyor. Bizde geri dönüşler binde 1 bile değil. Bu nedenle bir kriz yok."