Mortgage'cılar krediyi yedi, masayı merkez bankaları topluyor

Biri mortgage piyasasındaki batık krediler sonrası artan baskıya rağmen faizi değiştirmeyeceğini savundu diğeri Avrupa, Japonya ve Amerika merkez bankaları piyasayı rahatlatmak için 800 milyar dolara yakın para ihraç ederken köşesinde sessizce oturup kılını kıpırdatmadı... ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke ile İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mervyn King ağustosta ABD'de patlak veren subprime tipi mortgage kredisi krizinden bu yana taviz vermiyordu. Ancak işler mortgage krizinin kredi piyasalarına sıçraması ile iyice sarpasarmış durumda. ABD Merkez Bankası (FED) ve İngiltere Merkez Bankası (BOE), aylardır savundukları söylemlerini bir kenara bırakıyor. Krize teslim olan ABD ve İngiltere, krizden çıkabilmek savunduklarının aksi yönünde hamleler sergiliyor. ABD ekonomik büyümeyi gözetmek, İngiltere bankacılık sektöründe kilitlenmeyi önlemek için yükü omuzladı. ABD'de devlet korumasındaki mortgage kuruluşlarının borç verme limiti emlak sektörünü canlandırmak amacıyla yükseltilecek. İngiltere ise bankalara ellerindeki mortgage tahvillerini teminat göstererek 3 ay boyunca borç para alma fırsatı tanıyacak. Emlak büyüsün diye borcu üstüne alacak ABD emlak sektörünün ekonomisini daha kötü vurmaması için, İngiltere ise bir bankacılık krizini önlemek için tüm borçları devlete yükleyecek adımlar atıyor. Son olarak Bernanke'nin salı günü gösterge faiz oranını yarım puan birden indirip 4,75'e kadar çekmesinin ardından FED ve BOE'nin emlak ve kredi krizi sonrası tutarsız hamleler yaptığını iyice gün yüzüne çıkardı. FED, agresif bir indirim yapmasına rağmen yazılı açıklamasında enflasyonun halen risk oldunu vurguladı. BOE çarşamba günü aldığı kararla kendisinden 3 ay süre ile borç almak isteyen İngiliz bankalarının teminat olarak ellerindeki mortgage kredilerine dayanan tahvilleri gösterebileceklerini duyurdu. BOE'nin yatırımcılarına zarar ettiren mortgage tahvillerini teminat olarak kabul etmeye başlaması ise King açısından tam anlamıyla bir "U-dönüşü" olarak yorumlandı. BOE bu yolla bankacılık sektöründe bir kilitlenme yaşanmaması için bankaların mortgage'a dayalı zararlarını üstlenmiş oluyor. BOE 4.4 milyar sterlin daha sürmeye hazır Son olarak ise dün BOE, piyasaya bir hafta içinde ikinci kez 4.4 milyar sterlin sürmeye hazırlandığını açıkladı. Faiz indirerek resesyon gerçeğini kabul etmeye başladığı sinyalini veren ABD'den ise dün bankacılık sistemine 14 günlük repo ile 7 milyar dolar sürdü. Aynı gün içinde FED'den gelen asıl ilginç girişim ise devlet garantisi altındaki mortgage kuruluşlarının yetkilerinin genişletilmesine yönelik adımlar oldu. ABD şimdi ülkenin devlet desteği alan mortgage kuruluşları Fannie Mae ile Freddie Mac'in geçici bir süre için, üst limiti olan 417 bin doların üzerinde de mortgage kredisi vermesine izin vermeye hazırlanıyor. Yani Bush yönetimi emlak sektörünü canlandırmak uğruna devlet garantisi altındaki mortgage kuruluşlarının gireceği zararları aynen yüklenmiş oluyor. Bloomberg'ün verdiği bilgiye göre, ağustosta icra yoluyla yapılacak satış sonrası evlerini kaybetme riski ile karşı karşıya kalan mortgage borçlusu sayısı bir yıl öcenin aynı dönemine göre ikiye katlanıp 108 bin 716'ya çıktı. İcra yoluyla satışlara neden olan kredilerdeki batıkların ise önümüzdeki ocak ayında yeni bir dalga geri ödememe sorunu ile tekrarlaması bekleniyor. Bu nedenle Wall Street'de faaliyet gösteren mortgage kuruluşlarından daha az mortgage kredisi verme yetkisi olan devlet korumasındaki Freddie Mac ile Fannie Mae'nin kredi limitinin yükseltilmesi bundan sonra kredilerde görülecek batıkların doğrudan devlet bütçesine yük olacağı anlamına geliyor.