Mortgage'da boþluklar deðerlendirilecek

Mortgage sistemi geldiðinde, þimdilik sayýsý 3-5 ile sýnýrlý olan kredi ürünleri, kýsa sürede olmasa da bir kaç yýla kadar sayýlarý binlere ulaþan ürünlerin ortaya çýkmasýný saðlayacak. Tüketiciler ile finans kuruluþlarý elele vererek sistemdeki boþluklarý en iyi þekilde deðerlendirmenin yollarýna bakacak. Tabi her geçen yýl büyüyecek bir pastadan bankalara ilave olarak bankalar ve sigorta þirketleri daha fazla pay alabilmenin yollarýný araþtýracak. ABD'de 9 binin üzerinde AB üyesi ülkelerde ise 5 binin üzerinde alternatif kredi ürünü bulunuyor. Türkiye'de ise kredi ürünlerinin bir kaç ile sýnýrlý olduðunu düþünürsek, önümüzdeki dönemde birbirinden ilginç ürünlerin yarýþacaðýný söyleyebiliriz. Her ne kadar Türkiye'ye henüz mortgage gelmemiþse de, inþaat sektörü ve finans sektörü, kollarý sývadý. Yeni ürünler peþinde koþuyor. Kulislerde, Akbank'ýn AK Emeklilik ile ortaklaþa ilginç bir ürün geliþtirdiði söyleniyordu. Ak Emeklilik'in Genel Müdür Meral Ak Egemen ile görüþtüm. Konuyu sordum. Egemen'in anlatýtðýna göre geliþmiþ ülkelerde mortgage konut kredilerinin artmasýnýn yanýsýra hayat sigortasý ve bireysel emeklilik sigortalarýnda da büyümeyi saðlýyor. Bu ülkelerde bireysel emeklilik sigortalarýna ve mortgage kredilerinin faiz kýsmýna vergi muafiyetleri uygulanýyor. Mortgage taksitlerinin faiz kýsmý vergiden muaf olduðu için, buradan yapýlan tasarruf bireysel emeklilik sigortalarýna aktarýlýyor. Bu kaynaklar genelde, reel bazda, alternatif yatýrým araçlarýndan daha iyi kazanç saðlýyor. Böylece yatýrýmcýlar, 20-30 yýllýk krediyi ortalama 6-7 yýl gibi kýsa sürede kapatma þansý yakalýyorlar. Türkiye'de mortgage kredilerinin faiz kýsmýnýn vergi muafiyeti olmamak ile birlikte anaparanýn BES planlarýnda biriktirilmesi ve sadece faizin bankaya ödenmesi sonucunda oluþacak yeni ürünler, bireysel emeklilik sektörünün mortgage ile birlikte geliþmesine olanak tanýyacak. Bugün itibari ile Bireysel Emeklilik Sistemine ödenen katký paylarý yýllýk olarak asgari ücretin yýllýk tutarýný geçmemek kaydý ile ücretin veya beyan edilen gelirin azami yüzde 10'u tutarýnda gelir vergisi matrahýndan indirililiyor. Bu tutarlarýn 2 katýna çýkarýlma yetkisi Bakanlar Kurulu'nda olup vergi avantajýnýn yükseltilmesi sonucunda ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren emeklilik yatýrým fonlarýna saðlanan yüzde 15'lik stopaj avantajýnýn birlikte deðerlendirildiðinde, mortgage kredilerinin anapara tutarlarýnýn BES'de deðerlendirilmesi müþterilere ilave avantajlar saðlayacak. Yakýnda Akbank ile anlaþarak piyasaya sunacaklarý yeni ürünle büyük bir avantaj saðlayacaklarýna inanýyorlar. Akbank ile Ak Emeklilik yapýlacak bir protokol ile konut kredisinin geri ödemelerinin yaklaþýk yarýsýný bireysel emeklilik kredilerine aktaracak. Bu her tüketici için geçerli bir ürün deðil. Kredi kullandýðý süreçte 56 yaþýný dolduracak tüketicilerin faydalanabileceði bir ürün. Örnek verecek olursak, 10 yýl vadeli konut kredisi kullanan bir tüketici 56 yaþýný da doldurmuþsa, BES fonundaki parayý çekip krediyi kapatabilecek. KKDF ve BMSV baþta olmak üzere diðer tüm vergilerden muaf olduðu için sadece yüzde 3.5'lik stopaj vergisi ödeyecek. Yani sistem tamamýyla tüketicinin lehine kurgulanmýþ. Bu ürün Akbank'a ve Ak Emeklilik'e ne saðlayacak, önümüzdeki günlerde hep beraber göreceðiz. Bu arada diðer bankalarý ve sigorta þirketlerini de unutmamak gerekiyor. Onlar da yakýnda yeni ürünler piyasaya sunacak. Önümüzdeki haftalarda onlarý da sizlere ileteceðim. Meral AK Egemen'den konut sigortasý tavsiyeleri: -Sigorta yaptýrýrken maliyetle birlikte, sunulan toplam faydaya bakmak, alternatif ürünler arasýnda bunlarý karþýlaþtýrmak gerekiyor. -Sigortada kapsam çok önemli. Elden geldiðince geniþ kapsamlý sigorta yaptýrýn. -Sigorta ne kadarlýk teminatý kapsýyor, bir kaza veya vefat ile karþýlaþýlýdðýnda ana parayý veya faizini karþýlýyor mu, iyi araþtýrýn. -Hayat sigortalarý da çeþitlenmeye baþladý. Her yýl yenilenen sigortalar var. Bu maliyetleri artýrýyor. Kredi vadesiyle birebir özdeþleþen ürünler var. Azalan bakiye üzerinden yapýlan bu ürünler tüketici açýsýndan büyük avantajlar saðlýyor. -Her yýl yenilenen sigortalar, baþlangýçta cazip gibi görünebilir. Ama maliyeti uzun vadede daha yüksektir. Kaza veya hastalýk durumlarýnda, yenilenmeyebilir