Merkez Bankası’ndan Konut Kredilerini Teşvik Edici Hamle
Merkez Bankası (TCMB) kredilerin sürdürülebilir büyümeyi destekleyecek alanlara yönlendirmesini amaçlayan zorunlu karşılık (ZK) düzenlemelerine gitti. Düzenlemenin uzun vadeli ticari kredileri ve konut kredilerini teşvik etmesi bekleniyor.
Düzenleme Cumartesi günü resmi gazetede yayımlanırke TCMB'den yapılan yazılı açıklamada, "Yeni uygulamanın, kredi arzının tüketimden ziyade sürdürülebilir büyümeyi destekleyecek verimli ve üretim odaklı sektörlere yönlendirilmesine, cari işlemler dengesinin olumlu etkilenmesine ve finansal istikrarın desteklenmesine katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir" denildi.
TCMB bireysel kredi reel değişiminin Zorunlu Karşılık (ZK) formülünde ağırlığını değiştirerek bu kredilere yönelik caydırıcı bir düzenlemeye gitti. TCMB'nin caydırıcı düzenlemeye gittiği bir diğer alan ise yabancı para nakdi kredilerin erken kapatılması veya vadesinden önce yapılandırılması amacıyla kullanılan TL cinsi kredilerinin ZK formülü oldu.
TCMB belirlediği sektörlere kullandırılan 2 yıldan uzun vadeli kredilerin zorunlu karşılıklar formülünde değişikliğe giderek bu kredilerde bankaları ZK teşviklerinden daha kolay yararlanabilir hale getirdi.
TCMB'nin belirlediği sektörler ise tarım, ormancılık, balıkçılık, madencilik, taş ocakçılığı, imalat, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, ulaştırma, depolama, konaklama, yiyecek hizmeti faaliyetleri, bilgi ve iletişim oldu. İmalat sektöründe tütün ve alkol kapsam dışı bırakıldı.
TCMB'nin haftasonunda yaptığı açıklamada "Yıllık reel kredi büyüme oranı; %15'in üzerinde olan bankalar için; selektif sektörlere kullandırılan 2 yıldan uzun vadeli krediler ile 5 yıl ve daha uzun vadeli konut kredileri reel değişimlerinin tamamı büyüme oranı formülünün pay kısmından düşülerek hesaplanan uyarlanmış reel kredi büyüme oranının %15’in altında olması, %15'in altında olan bankalar için; 5 yıl ve daha uzun vadeli konut kredileri dışında kalan bireysel kredi reel değişiminin %75'i ve yabancı para nakdi kredilerin erken kapatılması veya vadesinden önce yapılandırılması amacıyla 9 Mart 2020 tarihinden itibaren kullandırılan Türk lirası kredilerin tamamı büyüme oranı formülünün pay kısmından düşülerek hesaplanan uyarlanmış reel kredi büyüme oranının %5'in üzerinde olması, durumunda zorunlu karşılık teşviklerinden yararlanılabilecektir" denildi.
Kredi büyümesinin düşük zorunlu karşılık oranları ve daha yüksek faizle teşvik edildiği yeni sistem TCMB tarafından geçen yıl Ağustos ayında devreye alındı.
Sistem daha sonra kredi büyümesinin hesaplanmasında tüketici fiyat endeksinden arındırılmış hesaplamaya geçildi. Ayrıca uzun vadeli ticari kredileri ve konut kredilerini teşvik edecek şekilde güncellendi.