Krediyle ev alan 446 bin kişinin evine el konulacak

Bugüne kadar mortgage krizinin mortgage şirketlerini nasıl batırdığı ve mortgage şirketlerinin hisselerini alan 'hedge' fonları nasıl zarara soktuğu sayfalarca yazılıp çizildi. Mortgage bu tür haberler nedeniyle sanki soyut bir şeymiş, hayatta bir karşılığı yokmuş gibi algılanır oldu. Mortgage krizini en acı şekilde yaşayanlar, nedense haberlere pek konu olmamıştı. Ya da olmuştu da bize intikal edememişti. İşte Los Angeles'ten gelen bir haber mortgage krizinin gerçek yönünü ortaya seriyor. Beraber okuyalım: "ABD’de kredi taksitlerini ödemekte zorlanarak evlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya bulunan mortgage müşterilerinin sayısı bir yılda ikiye katlandı. Mortgage veri şirketi Realtytrack’ın ABD çapında yürüttüğü araştırmada, temmuz - eylül arası yılın üçüncü çeyreğinde borçları ödenmediği için kreditörlerce el konma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan konut sayısının 446 bin 726’ya yükseldiği ortaya çıktı. Uzmanlar bu rakamın geçen yılın aynı döneminde 223 bin 233 olduğunu hatırlatarak, bir yıl içinde evlerini yitirme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan müşteri sayısının yüzde yüz arttığına dikkat çekiyor." İngiltere'de icra kabusu ABD'de 446 bin kişi evini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyayken bir acı haber de krizin sarstığı ülkelerden biri olan İngiltere'den geldi. İngiltere'de 2008 yılında icra yoluyla satılacak ev sayısının 2007 yılı rakamlarına göre yüzde 50 artacağı tahmin ediliyor. Tahminlere göre, İngiltere'de 2007 yılında 30 bin civarında olan icraya düşen ev sayısı, 2008 yılında 45 bine yükselecek. Mortgage Veren Bankalar Konseyi (CML) tarafından yapılan açıklamada, krizden en çok etkilenecek kesimin, aylık mortgage geri ödemelerinde belirgin bir artış meydana gelmesi beklenen tüketiciler olduğu belirtildi. Uzmanlara göre icrayı tetikleyen gelişmeler şöyle sıralanıyor: "Son 10 yıldır artan ev fiyatlarının düşmesi. Mortgage geri ödemelerinde meydana gelen güçlükler. İngiltere’de emlak vergilerine getirilen zamlar nedeniyle emlak sektöründeki yabancı yatırımın İngiltere’yi terk etmesi..." Sonuçta önümüzdeki yıl İngiltere'de 45 bin kişi topun ağzında. Bu kişiler borçlarını ödeyemezse evleri icrayla satılacak. Evin satış bedeli borçlarını ödemeye yeterse ne ala! Yetmezse, evlerini kaybetmekle kalmayıp, kalan borcu da ödemeye devam edecekler. Türkiye ne alemde? Türkiye'de konut kredisi piyasası sütliman görünüyor. Merkez Bankası verilerine göre kredi borcunu ödemeyenlerin sayısı eylül ayında, ağustosa göre yüzde 11.5 oranında artmış. Kredi borcunu ödemeyenlerin sayısı ağustos ayında 28 bin 878 kişi iken, bu sayı eylül ayında 32 bin 202'ye yükselmiş. Yükselmiş ama bu artışın içinde kredi kartı borçluları da var. Daha doğrusu bu artış kredi kartı borçlularının eseri. Kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısı ağustosta 22 bin 463 iken eylülde yüzde 15.3 artarak 25 bin 896 kişiye ulaşmış. Şimdi sıkı durun! Bireysel kredi borcunu ödemeyenlerin sayısı ağustos ayında 6 bin 415 iken eylül ayında yüzde 1.7 azalarak 6 bin 306'ya düşmüş. Bu 6 bin 306 kişinin içinde sadece konut kredisi alanlar yok. Bu rakama taşıt ve bütün ihtiyaç kredisi alıp da ödeyemeyenler dahil. Muhtemelen büyük çoğunluğu da taşıt kredilerini geri ödeyemeyenlerdir. Demek ki Türk halkı, dişinden tırnağından artırıp ev borcunu kapatmaya devam ediyor. 'Ben hep kira ödemeye mahkum muyum?' Konut kredilerinde Türkiye'nin şimdilik sütliman olduğunu söyledik ama bir de madalyonun öbür yüzü var. Konut kredilerinde sorun çıkmamasının temel nedeni, bankaların kredi verirken ince eleyip, sık dokumaları. Bankalar tamamen kendilerini koruma kaygısıyla resmen müşteri seçiyor. Bu müşteriler de geliri iyi ve uzun vadeli ödeme gücü olanlar arasından seçiliyor. Sonuçta banka da kredi borçluları da üzülmemiş oluyor. Ya sürekli üzülenler... Başını sokacak bir ev hayaliyle yanıp tutuşanlar... Onlar madalyonun arkasında kalıyor hep. Türk-İş sendikasının araştırmasına göre ekim ayında açlık sınırı 657 YTL, yoksulluk sınırı 2 bin 141 YTL olmuş. Açlık sınırında olanlar, yoksulluk sınırında yaşayanlar nasıl ev sahibi olacak? Onların konut kredisi alması mümkün değil. Zaten bugünkü faiz yapısında 2 bin 141 YTL, mütevazi bir evin aylık konut kredisi taksitine eşit. Kiralar dersen alıp başını gitmiş. En harap evin kirası 500 YTL'den başlıyor. Bu ülkede hiçbir zaman doğru dürüst bir konut politikası olmadığı için milyonlarca yoksul, devletin kendilerini hatırlayacağı günü bekliyor.