Konutta fiyat düşüşü sürecek
Amerika'da başlayan ve Avrupa'yı da etkisi altına alan mortgage krizi, Türkiye'deki konut kredisi faizlerini olumsuz etkiledi.
Türkiye'deki vadelerin kısa olması sebebiyle uzun vadeli konut kredilerini yurtdışından sağlayan Türk bankalarının borçlanma maliyetlerini yükseltti. Bu durum, faizlerin yukarıya doğru hareketlenmesine yol açtı. Faizlerin birkaç haftada yüzde 1,01'lerden yüzde 1,30'lara tırmanması ev sahibi olma hayali kuran binlerce vatandaşı huzursuz etti. Anadolubank Genel Müdür Yardımcısı Recep Atakan, ev alırken sadece faize değil, fiyata da odaklanılması gerektiğini ifade ediyor. "Fiyatlar hâlâ istenilen düzeyde değil. Tüketiciler biraz daha sabrederse faizden uğradıkları kaybı fiyat avantajlarıyla rahatça telafi edebilirler." diyen Atakan, konut talebinde ciddi bir daralma yaşandığına dikkat çekiyor. Recep Atakan'a göre bu durum, banka kredileri arasında en büyük paya sahip olan konut kredilerinde son birkaç aydır yaşanan yavaşlamanın temelini oluşturuyor. Talepteki düşüş, firmaları yeni fiyatlandırma yapmaya zorluyor. Son üç senedir tüketimi ayakta tutan tek unsur olan tüketici kredilerinde son noktaya doğru gelinmeye başlandığını vurgulayan Atakan, "Çünkü üç sene önce evi olan da, olmayan da 'aman lazım olur' diyerek konut aldı." şeklinde konuşuyor. Tecrübeli bankacı, konut kredisi faizlerinin bu yıl yüzde 1'in altına düşmesinin pek mümkün olmadığını, ev fiyatlarındaki gerilemenin ise devam edeceğini vurguluyor.
Bankalar, Mortgage Kanunu'nun yürürlüğe girmesinin ardından bu alanda çeşitlendirmeye gitti. Sabit ve değişken faiz oranlarıyla kredi veren bankalar, dövizde yaşanan düşüşün de etkisiyle Euro ve dolar cinsinden de kredi vermeye başladı. Anadolubank ise sektörde bir ilke imza atarak Japon Yeni cinsinden konut kredisi veriyor. Yen cinsinden konut finansmanının çok büyük ilgi gördüğünü belirten Genel Müdür Yardımcısı Atakan, son beş ayda döviz cinsinden verdikleri kredilerin çok önemli bir bölümünün yen olduğunu kaydediyor. Banka, kampanya sayesinde döviz cinsinden kredilerde yüzde 400'lük bir artış kaydetmiş. Buna rağmen dövizle ev kredisi almak isteyenlerin hesabını iyi yapması gerektiği uyarısında bulunan Recep Atakan, "Burada olaya sadece faiz bacağından bakarsanız döviz cinsinden kredilerin son derece uygun şartlar taşıdığını düşünebilirsiniz. Ama bana sorarsanız dövizle kredi çekmeyi düşünenlerin biraz daha fazla hesap-kitap yapması gerekiyor. Çünkü dövizle kredi çekmeyi düşünenler ciddi bir kur riski alıyor ve bu faiz kadar önemli bir risktir." diyor. Atakan, dövizle uzun vadeli konut kredisi çekmek isteyenlerin maaşını döviz cinsinden alan, gelir seviyesi yüksek ve daha önce dövizle işlem yapmış kişiler olmasına dikkat ettiklerini anlatıyor: "Mesela yen ile kredi kullanmak isteyen bir müşteri dolar/yen paritesi hakkında az çok bilgi sahibi olmalı. 'Eğer dolar bu yıl piyasalarda değer kazanırsa yenin durumu ne olacaktır?' sorusuna kendisi cevap verebilmelidir." Atakan, ardından uluslararası piyasalarda yaşanan hareketlilikten ötürü önünü göremeyen yatırımcılar için yeni bir ürün hazırladıklarını aktarıyor. Genel müdür yardımcısı, "Piyasanın yönü belli olmadığı zaman tercih edilen sepet uygulamasını biz aldık, tüketicinin beğenisine sunduk. Bir parça döviz, biraz da YTL'den oluşan bu sepet uygulaması, kur ve faiz risklerini minimize ediyor." diyor.
İnşaatta birleşmeler yaşanabilir
Özellikle büyükşehirlerdeki konut fiyatlarının son yıllarda normalin üzerinde artması birçok yatırımcının inşaat sektörüne girmesine sebep oldu. Anadolubank Genel Müdür Yardımcısı Atakan, küçük yatırımlarla büyük kazançlar elde etme hayaliyle yola çıkan yatırımcıların bir bölümünün büyük hayal kırıklığına uğrayacağı uyarısında bulunuyor. Atakan, talepteki daralmadan dolayı inşaat şirketleri arasında birleşmeler ve satın almalar yaşanabileceği görüşünde.
Kaynak: Zaman