Konut Kredisi Faizlerindeki İndirim Konut Stokunu Bitiriyor
Yapı ruhsatı verilen bina sayısı Ocak-Eylül 2019’da %57, yüzölçümü ise %58 geriledi. Kredi desteğinin arttığı son 3 aylık dilimde bina sayısı %50 düştü. Yapılan kredi desteğinin stoktaki konut satışları artarken, yeni bina sayısının da yarı yarıya azalma oldu.
Konut sektörüne verilen kredi desteğiyle birlikte ipotekli satışların hızı arttı. Geçen yıla göre, ipotekli satışlar %500’ün üzerinde artış gösterirken, toplamda da düşüş gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ocak-eylül dönemine ilişkin yapı izin istatistiklerini açıkladı.
Verilere göre bu yılın 9 ayında geçen yıla göre belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen yapıların bina sayısı %57,1 bunların yüzölçümü %58, değeri %48,9 daire sayısı %63,8 azaldı. Yapıların toplam yüzölçümü 45,5 milyon metrekare olurken, bunun 20,3 milyon metrekaresini konut, 17,1 milyon metrekaresini konut dışı ve 8 milyon metrekaresini ortak kullanım alanı oluşturdu. Kullanım amacına göre 26,7 milyon metrekareyle en yüksek payı iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar aldı. Bunu 5,3 milyon metrekare ile kamu eğlence, eğitim, hastane veya bakım kuruluşları binaları izledi.
Öte yandan 2018-2019 Ocak-Eylül dönemine bakacak olursak, bina sayısının %58 gerilediği görülüyor. Son 3 ayda ise (haziran-eylül) bina sayısı %50 azaldı. Böylece inşaatta yaşanan hareketlilik yeni konuta değil, stoktakilere yaradı. Yapılan faiz indirimleri, yeni inşaatlara yaramadığı TÜİK verileriyle ortaya çıktı. 2019 Haziran-Eylül döneminde geçen yıla göre, 22.344 adet olan yeni konut sayısı 11.199’a indi. Metrekare ölçümü de 31.7 milyondan 14.9 milyona gerileme kaydetti.
Yapı sahipliğine göre özel sektör 33,2 milyon metrekareyle en büyük payı aldı. Bunu 11.2 milyon metrekareyle devlet sektörü ve 1.1 milyon metrekareyle yapı kooperatifleri takip etti. Toplam 179.766 dairenin 155.469’u özel sektör, 21.985’i devlet sektörü ve 2.312’si yapı kooperatifleri tarafından alındı. Yapıların toplam yüzölçümüne göre, 7,5 milyon metrekareyle İstanbul en yüksek paya sahip oldu. İstanbul’u, 2.9 milyon metrekareyle Konya, 2.88 milyon metrekareyle Ankara izledi. Yüzölçümü en düşük olan iller sırasıyla Karabük, Ardahan ve Çankırı olarak kayıtlara geçti. Daire sayılarına göre İstanbul 33.538 ile en yüksek payı aldı. İstanbul’u 9.702 daireyle Konya ve 7.768 daireyle Ankara takip etti. Daire sayısı en az olan iller sırasıyla Karabük, Ardahan ve Hakkari olarak belirlendi.
Yeni Konut Başlangıçları Azaldı
Geçen yılın aynı dönemine göre belediyeler tarafından yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların bina sayısı %20,6 yüzölçümü %7,2 daire sayısı %11,3 azalırken değeri %12,3 arttı. Ocak-eylül döneminde yapı kullanma izin belgesi verilen binaların toplam yüzölçümü 111,4 milyon metrekare olurken, bunun 62,7 milyon metrekaresi konut, 25,4 milyon metrekaresi konut dışı ve 23,2 milyon metrekaresi ortak kullanım alanından oluştu. Kullanım amacına göre 84,1 milyon metrekareyle en yüksek payı iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar aldı. Bunu 7,7 milyon metrekareyle toptan ve perakende ticaret binaları izledi.