Kira öder gibi ev alma yasası çıkıyor

Vatandaşa kira öder gibi konut sahibi olma imkanı getiren Mortgage Yasa Tasarısı yarın TBMM Genel Kurulu’na geliyor. Hükümet, yasa tasarısında özellikle dar gelirli ve ilk kez konut sahibi olacak vatandaşlara avantaj sağlayacak bir vergi teşviğine de yeşil ışık yaktı. 100 bin YTL’ye kadar kredinin faiz ödemesinin gelir vergisi matrahından düşürülmesini sağlayacak vergi teşviğinin öne çekilmesi gündeme geldi. Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeler sırasında konutu olmayan ücretlilere kredi faizlerini vergiden düşme olanağı tanıyan düzenleme Maliye Bakanlığı’nın müdahalesiyle 1.5 yıl ertelenmişti. Tasarıdaki vergi teşviğinin yürürlük tarihi, yasanın yürürlük tarihinden bağımsız olarak 1 Ocak 2008 olarak belirlenmişti. Genel Kurul’da “temel kanun” olarak, hızlandırılarak görüşülmesi planlanan tasarıyı bir an önce yasalaştırmak isteyen hükümette, şimdi vergi istisnasının “yasa yürürlüğe girdiği anda başlamak üzere” ancak “kademeli bir şekilde” yeniden tanımlanması eğilimi ağırlık kazandı. Söz konusu düzenlemenin yeniden gündeme gelmesinde “sistemin vergi teşviğiyle başlaması krediyi kullananlar için bir cazibe noktası yaratır” anlayışının etkili olduğu ifade ediliyor. Tasarıdaki vergi teşviği, ilk kez konut edinecek ücretliler ile kentsel dönüşüm projeleri çerçevesinde konut değiştirenleri kapsıyacak ve 100 bin YTL’ye kadar olan kredilerde uygulanacak. Teşvikten yararlanan ücretli kredi sahibinin kendisine ait tapuya kayıtlı bir konutunun bulunmaması şartı da aranacak. Bu kapsamda söz konusu değişikliğin tasarının Genel Kurul’da görüşülmesi sırasında bir önerge ile yapılabileceğine dikkat çekiliyor. Bununla ilgili son kararı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın vereceği belirtiliyor. İlk yıl tam istisna Tasarının Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen şeklinde vergi istisnası ücretlinin “ilk evi” olması koşuluna bağlanıyor. Oluşturulacak olan Konut Finansmanı Kuruluşları Emisyon Primleri’nin de Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi’nden ve damga vergisinden muaf olması öngörülüyor. Ücretlilerin konut almasını kolaylaştırmak için, ücretlenin kullandığı kredinin 100 bin YTL’ye kadar olan bölümünün faiz ödemeleri, gelir vergisi matrahından düşülebilecek. Bunun bir ücretlinin 100 bin YTL’lik konut kredisine ilişkin toplam geri ödemesinde 16 bin YTL’ye kadar avantaj sağlayacağı tahmin ediliyor. Ancak tasarıda bu hükümlerin 1 Ocak 2008’de yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Tasarının Genel Kurul’da görüşülmesi sırasında söz konusu düzenlemede bir önerge ile değişiklik yapılması düşünülüyor. Düşünülen değişiklik yapılırsa ilk yıl tam vergi istisnası uygulanacak, sonraki yıllarda bu istisnalar kademeli olarak azaltılacak. Seçimin etkisi büyük Hükümet 2006 yılı Mayıs ayından bu yana Genel Kurul’da görüşülmesi için sıra bekleyen Mortgage tasarısını 9 ay sonra raftan indirirken, ücretliyi sevindirecek vergi teşviğinin yeniden ele alınmasında yaklaşan seçimlerin etkisi olduğu yorumları yapılıyor. Tasarının Meclis’e sevki öncesi ve sonrasında SPK ve ilgili bakanlıkla karşılıklı görüşmelerde Bankalar Birliği vergi istisnasının gerekliliği üzerinde ısrarla durmuş “Vergi teşviği sağlanmadığı takdirde konut finansman sisteminin beklenen yararı sağlamayacak” şeklinde görüş bildirmişti. Öte yandan sistemin yasanın yürürlüğe girdiği ilk yıl için Hazine garantisi olması yönündeki taleplere ise hükümetin yanaşmadığı öğrenildi. 100 bin YTL’lik kredinin taksidi 785 YTL düşecek * Bankaların 20 yıl vadeli konut kredisi faizi şu an yüzde 1.50 seviyesinde. * Bankadan 100 bin YTL kredi kullanan, 20 yıl vadede aylık 1.860 YTL taksit ödemek zorunda * Mortgage yasası ile birlikte faizin bugünkü seviyesinden yüzde 1 seviyesine inmesi bekleniyor. * Yani 100 bin YTL’lik kredinin 20 yıl vadede aylık taksiti 1.143 YTL olabilecek. * Ancak vergi istisnası ile toplam ödemede 16 bin YTL’lik daha avantaj söz konusu olacak. * Kademeli vergi istisnası ile aylık taksit ödemeleri 1.075 YTL’ye gerileyecek. Finansör kuruluş inşaat kalitesini denetleyecek Sistemin taksit ödemelerindeki kolaylıktan başka avantajları da olacak: * Mortgage emlak sektöründe yeni istihdam yaratacak. * Mortgage sisteminde finansör kuruluşa da sorumluluk yükleyen yasa sayesinde, finansörler inşaatın her aşamasını denetleyecek. * Konut değeri, bir uzmanın görüşü ile belirlenecek. Uzman diplomalı ve eğitimli olacak. * Satın alınan konut vade bitimine kadar sigorta ettirilecek, harcanan emek sigortalanmış olacak. * Sadece iskan sahibi yasal konutlar bu sistemde yer alabilecek. Kaçak yapılar azalacak. * Konut kredisi alan kişilerin hayat sigortası yaptırması zorunlu tutulacak. Kredi alan kişilerin vefat etmesi durumunda vefat edenin yakınları devam etmek zorunda olmayacaklar. Haber: Gülümhan GÜLTEN