Kira Depozitosu Bankaya Yatırılacak

Posta gazetesi yazarı Tamer Heper, " Kiracıdan artık depozito alınması yasaklanmış, bu doğru mu? Şayet kiracı kirasını ödemezse biz bunu nasıl teminat altına alacağız?" diye soran okurunu cevaplıyor.

İşte o Yazı

"Kiracıdan artık depozito alınması yasaklanmış, bu doğru mu? Şayet kiracı kirasını ödemezse biz bunu nasıl teminat altına alacağız? • L.Y."

Öyle günler yaşıyoruz ki ortalık toz duman. Ne için? Söyleyeyim. Temel yasalar tümden değişti. Dolayısı ile yılların birikimi yasalar ve yerleşmiş sistem temelden sarsıldı. Bizim temel yasalarımız Cumhuriyet'ten sonra çıkarılmış yasalar. Ancak ihtiyaç doğdukça ihtiyaca göre zaman zaman maddelerde değişiklik yapılmış, bugüne kadar gelmiş. Doğrusu da budur. Çünkü bir yasayı önünüze koyup kesin sonuca varamazsınız. Önümüzdeki örnek cumhurbaşkanının görev süresi. Bir grup beş yıl diyor öteki yedi yıl diyor. Olur, böyledir. Yasalar tartışılır, neticede bir karara varılır. Yasalar için bu konudaki uygulanacak kararlar ya Yargıtay dairelerinden veya Yargıtay Genel Kurulundan çıkar. Bunlar arasında da anlaşmazlık olabilir bu defa içtihadı birleştirme genel kuruluna gider. Yani yıllar boyu "incelenir ve uygulanacak hale gelir. Bunun için de uzun zaman geçer. Ancak yeni yapılan ve kökünden değiştirilen yasaların anlattığım biçimde yerleşmesi için yıllar gerekir. Dolayısı ile önümüzde yıllarca tartışılacak ve ihtilafa konu olacak yeni yeni yasalar var ki işte bu nedenle ortalık toz duman. Bizim mevcut Anayasamız da böyle yerleşti. 1982 yılından bu yana 18 defa değişikliğe uğradı ve yaklaşık 110 maddesi değişti, yani ilk yapıldığı halinden eser kalmadı.

Şimdi sizin sorunuzun kaynağına geleyim. Bu mesele yıllardır yerleşmiş biçimi ile sürerken yani her ilişkide teminat talebi makul iken şimdi Temmuz ayında yürürlüğe girecek yasada, kira ilişkisinde teminatın üç aylık kira bedelini geçemeyeceği ve teminatın bankaya yatırılacağı ve kiracının izni olmadan çekilemeyeceği hükmü getirildi. Şayet ihtilaf çıkmış ise bunun sonucunun örneğin kesinleşmiş icra takibinin veya kesinleşmiş mahkeme kararının bankaya ibrazı ile paranın çekilebileceği, ihtilafa ait belgenin üç ay içinde sunulmaması halinde paranın kiracıya iade edileceği hükmü getirildi. Yani bankalar bir nevi adalet sisteminin parçası yapıldı. Oysa bankalar ticari kuruluşlardır. İhtilafların bu kadar içine sokulması fahiş hatadır. Bunlar adalet mekanizmasının bir parçası olamaz zira bankonun arkasında çalışan kişi banka mevzuatına vakıftır, hukuki sonuç doğuran ihtilafa sokulması yanlıştır ama bu yanlışlık yapıldı. Yani depozito alınacak ama bundan sadece mevduatını artıran banka yararlanacak. Bu madde ne kiracıya ne kiralayana yaradı, sadece bankalara yaradı.