İran Saldırısının Piyasalara Etkisi Nasıl Oldu?
ABD ve İran arasında artan gerilim, küresel piyasalarda önemli bir baskı unsuru olmaya devam ederken, İran'ın Irak'ta ABD üslerine yönelik bu sabaha karşı gerçekleştirdiği saldırısı sonrası piyasalarda ana gündem artan jeopolitik gerginlik.
Bankacılar her iki tarafın da daha fazla gerginlik ya da bir savaş istemediği yönündeki piyasanın ilk değerlendirmesi nedeniyle tepkinin sınırlı kaldığına dikkat çekiyor.
Bir bankanın döviz masası yetkilisi, "Gece haberi ilk gördüğümüzde kurun bugün 6 seviyesinin aşağısında kalma ihtimali açıkçası sıfırdı. Sadece TL açısından da değil, çok sert küresel satış baskısı bekliyorduk. Ancak TL'de tepki yok denecek kadar sınırlı. Petroldeki tepkisi de kalıcı olmadı" dedi ve ekledi:
"Yatırımcılar şimdi ABD'nin nasıl karşılık vermeyi planladığına odaklanacak. Türkiye bölgeye yakın olması ve ABD üsleri barındırması nedeniyle artan tansiyon ortamından daha çok etkilenebilir. Ancak tüm bunlar ABD ve İran'ın tepkileriyle şekillenecek. Şu an fiyatlanan gelişme risklerin arttığı ancak topyekün bir savaşa gidilmediği yönünde. Bu beklentilerdeki tüm değişimler de hem küresel piyasalara hem de TL'ye doğrudan yansıyacaktır."
İran, ABD'nin general Kasım Süleymani'yi öldürmesine karşılık olarak bugün erken saatlerde Irak'ta ABD önderliğindeki uluslararası güçlerin kullandığı iki üsse saldırı düzenledi.
ABD ordusunun yaptığı açıklamaya göre ABD önderliğindeki koalisyonun askeri personelinin konuşlu olduğu Irak'taki en az iki üsse İran topraklarından en az 12 adet balistik füze fırlatıldı. Saldırı TSİ 0130 sıralarında gerçekleşti.
İran Devrim Muhafızları, devlet televizyonunda yayımlanan açıklamalarında Kasım Süleymani'nin geçen hafta ABD tarafından öldürülmesine karşılık olarak füze fırlattıklarını teyit etti.
Bu açıklamayla yen üç ayın en yüksek seviyesine çıktı daha sonra ölen ya da yaralanan olmadığı haberlerinin ardından geriledi. İran ise saldırıda "80 ABD'li terörist"in öldürüldüğünü açıkladı.
Her iki taraftan gelen Twitter açıklamaları, daha fazla tırmanma beklentisini aşağı çekerek para piyasasının sakinleşmesine de yardımcı oldu.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ülkesinin gerginlik ya da savaş aramadığını ancak Tahran'ın kendisini savunacağını söyledi. Zarif, "...İran kendini savunma konusunda orantılı tedbirler aldı ve (bu tedbirleri) sonuçlandırdı" dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, ABD saati ile dün gece Twitter'da hasar tespit çalışmalarının devam ettiğini ve bugün sabah saatlerinde açıklama yapacağını ifade etti. Saldırının düzenlendiği el-Asad hava üssünü Aralık 2018'de ziyaret etmiş olan Trump, "Her şey iyi durumda!" dedi.
Geçtiğimiz haftalarda yılsonu yeni pozisyon alma isteksizliğinin azalmasıyla 5.95 civarında dar bantta seyreden dolar/TL İran-ABD gerilimiyle dün gece illikit piyasada 5.98'a kadar yükseldi. Yükseliş kalıcı olmazken kur güne dün akşam masai bitimindeki seviyelerde başladı. Kur saat 09.07'de 5.97 seviyesinde bulunuyor. Dolar/TL en son 6 seviyesini gün içinde 30 Mayıs 2019'da görmüştü.
Piyasada İran-ABD gerginliği haricinde takip edilen konular arasında kamu bankalarının döviz piyasasında arz tarafında TL'ye son dönemde desteğinin artması, petrol fiyatları, TCMB'nin önümüzdeki haftaki PPK toplantısı yer alıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bugünkü Türkiye ziyareti de takip edilen konular arasında.
TCMB'nin 12 puana ulaşan faiz indirimleri ardından azalan reel getiri ve TCMB'nin önümüzdeki dönemdeki faiz adımları da TL'de takip edilen bir unsur olmaya devam ediyor.