İnşaat Sektörü Daralmaya Devam Ediyor

İnşaat sektörü 2019 yılının üçüncü çeyreğinde %7,8 küçülmüştür. Böylece inşaat sektörü beş çeyrektir üst üste küçülürken, küçülme hızı bu çeyrekte yavaşlamıştır. İnşaat sektöründe çeyrek dönemler itibarıyla küçülme devam etmektedir. İnşaat sektörü hem kendi iç dinamiklerindeki bozulmalardan etkilenmiş hem de 2018 yılının ikinci yarısından itibaren yaşanmaya başlanan finansal dalgalanmalardan en çok etkilenen sektör olmuştur. Sektörde gerek talep tarafında gerek fiyatlar tarafında gerekse de müteahhitlerin mali yapılarında sıkıntılar üçüncü çeyrekte azalarak sürmüştür. Böylece yılın ilk dokuz ayında inşaat sektörü %9,8 daralmıştır.

İnşaat Sektörü Genel Ekonominin Altında

Ekonomi üçüncü çeyrekte %0,9 büyürken gayrimenkul sektörü %2,4 büyümüştür. Böylece yeni yılın üçüncü çeyreğinde de %7,8 küçülen inşaat sektörü genel ekonominin oldukça altında bir performans göstermiştir.

İnşaat Sektörüne Güven Azaldı

İnşaat sektörü güven endeksinde artış Kasım ayında tersine dönmüştür. İnşaat sektörü güven endeksi Temmuz-Eylül döneminde dört ay kademeli ve temkinli bir artış göstermiştir. İnşaat sektörü güven endeksi Kasım ayında ise yeniden 2,8 puan gerilemiştir. İnşaat sektörü güven endeksinde yaşanan bu düşüş mevcut işlerin ve alınan siparişlerin gerilemesi ile ortaya çıkmıştır. İnşaat sektörü güven seviyesi geçmiş yıllara göre oldukça düşük seviyelerde kalmaya devam etmiştir.

Konut Satışları Ekim Ayında Azaldı

Konut satışları aylık bazda Ağustos ve Eylül aylarındaki artışın ardından Ekim ayında yeniden gerilemiştir. Ekim ayında toplam konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %2,5 azalarak 142.810 olmuştur. Böylece 2019 yılının ilk on ayında konut satışları 2018 yılının aynı dönemine göre %12,4 gerileyerek 1.137.577 adetten 996.615 adete inmiştir. Yılın son çeyrek dönemine ilişkin olarak konut kredi faizlerindeki düşüş beklentisine bağlı olarak iyimserlik sürmektedir. Konut alımlarına yönelik teşvikler yıl sonuna kadar devam etmektedir. Ancak satın alma gücündeki kalıcı zayıflama ihtiyaç sahiplerinin konut talebini, konut fiyatlarındaki gerileme ise yatırım amaçlı konut talebini sınırlamaya devam etmektedir.

Kredili Konut Satışları

Türkiye genelinde konut satışlarında konut kredileri ile yapılan satışlar veya bir başka deyimle ipotekli satışlar önemli rol oynamaktadır. Ekim ayında ipotekli konut satışları geçen yılın aynı ayına göre %525 artarak 50.411 adete yükselmiştir. 2019 yılı Ekim ayında kredili konut satışlarında önemli bir sıçrama yaşanmıştır. 2016 yılı Ocak ayından bu yana en yüksek ikinci aylık ipotekli konut satışı gerçekleşmiştir. Konut kredi faiz oranlarının düşme eğilimine girmiş olması ile ipotekli satışlarda artış yaşanmaktadır. İpotekli konut satışları yılın son iki ayında da konut kredisi faizlerindeki düşüşe bağlı olarak yüksek gerçekleşmeye devam edecektir.

Bina İzinleri Azaldı

2019 yılının ilk üç çeyrek döneminde alınan yapı izinleri 2018 yılının aynı dönemine göre gerilemiştir. Yılın ilk iki çeyrek döneminde 2018 yılı ile aynı seviyede gerçekleşen alınan yapı izinleri özellikle üçüncü çeyrekte düşüş göstermiştir. Üçüncü çeyrekte daha çok mevcut yapı izni alınan stokların satışına ağırlık verilmiştir. Yılın ilk üç çeyrek döneminde alınan yapı izinleri geçen yılın aynı dönemine göre bina sayısı olarak yüzde 20,6 ve daire sayısı olarak ise %1,3 gerilemiştir. Yine alınan yapı izinleri aynı dönemde yüzölçümü olarak da %7,2 küçülmüştür.