Hangi Bankalar Ne Kadar Kredi Desteği Veriyor?

Danışmanlık şirketi BESFİN, COVİD-19 salgınının Türkiye ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için hazırlanan tüm finansal destek paketlerini inceledi. Şirketlerin mevcut koşullarda işlerini sürdürebilmeleri için sağlanan finansal avantajların derlendiği raporda büyük şirketler ve KOBİ’lerle birlikte gerçek kişilere yönelik destekler de yer alıyor. Kredi ödemelerinin ötelenmesinden istihdamda sürekliliğin sağlanmasına yönelik kredilere, Eximbank'ın ihracata yönelik kaynaklarına kadar büyüklü küçüklü desteklerin detayları şöyle...

Krediler

Faaliyetleri etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi borçlarının anapara ve faiz ödemelerini asgari 3 ay ötelenmesi ve gerektiğinde ilave finansman desteği sağlanıyor.

İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçı firmalara stok finansmanı desteği veriliyor.

Kredi Garanti Fonu limiti 25 milyar TL'den 50 milyar TL'ye çıkartılıyor. Likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalara öncelik verilerek kredi temin ediliyor.

Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle nisan, mayıs ve haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülüyor.

500.000 liranın altındaki konutlarda kredilendirme miktarı %80’den %90’a çıkartılıyor, asgari peşinatın %10’a düşürülmesi sağlanıyor.

Nisan, mayıs ve haziran ayı vadeli açık reeskont kredi anapara ve faiz ödemeleri ekim, kasım ve aralık aylarına ertelenerek, azami vade 1 yıl uzatıldı. Ayrıca bu aylarda vadesi dolan reeskont kredilerinin taahhüt kapama süresi bir yıl uzatıldı.

Virüsün Etkilerine Karşı TCMB'nin Önlem Paketi

17 Mart 2020 tarihinde kamuoyuna duyrulan 'Ekonomik İstikrar Kalkanı' paketine ek olarak Merkez Bankası 31 Mart'ta aynı amaç doğrultusunda aşağıdaki tedbirleri açıkladı:

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) portföyü doğrudan alım işlemleri önden yüklemeli olarak gerçekleştirilebilecek ve gerektiğinde söz konusu limitler piyasa koşullarına göre güncellenebilecek.

Piyasa yapıcı bankalara, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları DİBS’leri TCMB tarafından belirlenen koşullar ve tutarlar dâhilinde TCMB’ye satma veya Piyasa Yapıcılığı sistemi kapsamında, APİ çerçevesinde tanınan likidite imkânını belirli oranlar dâhilinde artırma olanakları sağlanacak. DİBS alımları, APİ portföyü için belirlenmiş olan limitlerin dışında değerlendirilecek.

TCMB bünyesinde gerçekleştirilen Türk lirası ve döviz işlemleri çerçevesinde Varlığa Dayalı Menkul Kıymet ile İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin teminat havuzuna dâhil edilmesine karar verildi.

91 güne kadar vadeli repo ve 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap hedefli likidite imkânlarına ek olarak 6 ay vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap ihaleleri düzenlenecek. Bu vadedeki ihalelerle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 125 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, euro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacak. Kamu Bankalarınca Açıklanan Ortak Destek Paketi

31 Mart 2020 tarihinde ödenmesi gereken dönem sonu taksit, faiz ve anaparasını ödeyemeyen firmaların talepleri üzerine söz konusu ödemeler ötelenecek.

Personel maaşlarını söz konusu banka aracılığıyla ödeyen firmalara 2020 Şubat ayı sonu itibarıyla mevcut istihdamlarını azaltmamaları kaydıyla; önümüzdeki 3 aylık maaş ödemeleri kadar ilave limit tesis edilebilecek.

İşletmelere, mevcut kredilerini kendi nakit akışlarına göre 6 aya kadar ödemesiz dönemle ve uygun vadeli yapılandırma imkânı sunulacak. Ödemesiz dönem, turizm gibi dönemsel faaliyeti olan sektörlerde 12 aya kadar uzatılabilecek.

Kredili müşterileri tarafından, banka üzerine keşide edilmiş çeklerinin ödenmesi amacıyla kullanılmak üzere; genel kredi limitlerinin artırılarak ilave nakit kredi limiti tahsis edilecek.

İşletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak üzere; kurumsal kredi kartı ve DBS limiti bulunan firmaların limit artışı yapılacak.

İşe devam desteği kredisi; 6 ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 36 ay vadeli ve yıllık % 7,5 faiz oranlı olacak. Teminat açığı bulunan firmalara KGF desteği sağlanabilecek. Azami kredi tutarları firma cirosuna göre belirlenecek.

Katılım Bankalarının Ortak Teşvik Maddeleri

Müşterilerin talep etmeleri halinde 31 Mart 2020 tarihine kadar ödenmesi gereken taksit, kar payı ve anapara ödemeleri ötelenecek.

Personel maaşlarını, banka üzerinden ödeyen firmalara, 2020 şubat ayı sonundaki istihdamlarını korumaları kaydıyla; ihtiyaç duymaları halinde 3 aylık personel maaş gideri kadar ilave limit imkanı verilecek.

Nakit akışı bozulduğu için ödeme sorunu yaşayan firmalar için 6 aya kadar ödemesiz dönem olmak üzere, turizm gibi dönemsel faaliyeti olan sektörlerde ise 12 aya kadar ilave süre tanınmak suretiyle, uygun vadeli yapılandırma yapılabilecek.

İşe devam desteği kredisi (Kamu Katılım Bankaları) : 6 ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 36 ay vadeli ve yıllık % 7,5 faiz oranlı olacak. Teminat açığı bulunan firmalara KGF desteği sağlanabilecek. Azami kredi tutarları firma cirosuna göre belirlenmekle birlikte işe devam desteğinin ön koşulu istihdam sayısının azaltılmaması.

Kredi Garanti Fonu Destekleri

Kredi garanti kurumu tarafından verilen kefaletlerin toplam bakiye tutarı 250 milyar TL’den 500 milyar TL’ye yükseltildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kredi garanti kurumlarına aktarılabilecek kaynak sınırı 25 milyar TL’den 50 milyar TL’ye yükseltildi.

Gerçek kişilerin kredilerine de kefalet sağlanması imkanı getirildi. Her bir yararlanıcı için azami limit tutarı 100.000 TL olarak belirlendi.

xKOBİ tanımına uyan yararlanıcılarda azami kefalet limiti 25 milyon TL’den 35 milyon TL’ye, KOBİ tanımı dışında kalan tüzel kişi yararlanıcılar için ise azami 200 milyon TL’den 250 milyon TL’ye çıkarıldı. Ayrıca karara eklenen bir geçici maddeyle, kefalet limitlerinin 31 Aralık 2020 tarihine kadar KOBİ tanımına uyan yararlanıcılar için 50 milyon TL, KOBİ tanımı dışında kalan tüzel kişi yararlanıcılar için ise azami 350 milyon TL olarak uygulanması hüküm altına alındı.

Kararda kredi veren kuruluşların kapsamı genişletilerek Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş. de dahil edildi.

Coronavirus (COVID-19) salgınının ekonomik etkilerinin azaltılmasına yönelik tedbirler kapsamında eklenen geçici maddelerle 31 Aralık 2020 tarihine kadar, yararlanıcıların kullanabilecekleri kefalet limitleri artırıldı. Yararlanıcılarda aranacak koşullar da esnetildi.

Özel Bankaların Destek Paketleri

Özel bankalar da virüsün yarattığı finansal etkileri azaltmak amacıyla müşterilerine destek olmak amacıyla aksiyon alıyorlar. Özel bankaların destek paketleri ise özetle şöyle:

Bankaların destek paketleri genel olarak, firmaların ihtiyaç duyması halinde 30 Nisan'a kadar olan anapara/faiz/taksit ödemelerini ilave bir koşul aranmaksızın 30 Haziran'a kadar veya 3 ay ötelenmesini içeriyor.

TÜRKİYE İŞ BANKASI, GARANTİ BBVA, QNB FİNANSBANK: Turizm, lojistik, AVM, perakende sektörleri başta olmak üzere salgın sebebiyle finansal yapısı olumsuz etkilenen şirketleri sektör ayrımı olmaksızın destekliyor. Her bir ihtiyaç, vaka bazında değerlendirilerek şirketlerin ödemelerinde erteleme yapılacak.

TÜRKİYE İŞ BANKASI, YAPI VE KREDİ BANKASI, İNG BANK: KOBİ'ler ve mikro işletmelerin salgın öncesi girdiği ticari yükümlülüklerini yerine getirilebilmesi için mevcut limitlerle destekleyecek. Bu bankalar gerekirse ilave limit de verebilecek. Değerlendirme firma bazında yapılacak.

Halk Bankası

İşletme Finansman Desteği

6 ay ödemesiz 36 ay vadeli 25.000 TL limitli

Esnaf Destek Paketi

3 ay ödemesiz 36 ay vadeli 25.000 TL limitli