Faizde “Az da Olsa İndirecek” Beklentisi Yaygınlaştı

Merkez Bankası'nın bu hafta faizi indirmesi bekleniyor. Milliyet Gazetesi'nden Güngör Uras'ın haberine göre, faizde “Az da olsa indirecek” beklentisi yaygınlaştı, politikacılar faizin indirilmesini istiyor. Şimdiye kadar faiz artırımı bekleyen piyasacılar şimdi faiz indiriminden söz etmeye başladı.

Şartlar faiz indirimine müsait görünüyor. İndirilmesi beklenen faiz oranı TCMB’nin bankalara para aktarırken uyguladığı faiz oranı. TCMB, bankalara (normal olarak) haftalık repo faizi olan yüzde 7.50 faiz ile para vermesi beklenir. Buna “Politika Faizi” deniliyor. TCMB bankaların tüm ihtiyacını Politika Faizi yüzde 7.5 ile karşılamıyor. Bankalara verdiği borcun bir kısmını bu faiz ile, kalanını da yüzde 10.75 olan Gecelik Borçlanma Faizi ile veriyor. Bu şekilde paçal bir faiz oranı oluşuyor. Buna “Ortalama Fonlama Faizi” deniliyor ki, bu faiz oranı son bir ayda yüzde 9.15’ten yüzde 8.90’a geriledi.

Açık anlatımla TCMB’nin illa da politika faizini ve gecelik borçlanma faizini değiştirmesine ihtiyaç yok. TCMB, “biraz ondan, biraz bundan” yaparak fonlama faizini istediği gibi ayarlıyor. TCMB’ye yüzde 7.50 ile yüzde 10.75 arasında oynama imkânı tanıyan uygulamaya “Faiz Koridoru” deniliyor. Piyasa oyuncuları, TCMB’ye faizi istediği gibi ayarlama imkânı tanıyan bu uygulamanın “basitleştirilmesini” istiyorlar. İstenen, koridorun küçültülerek, sonunda tek bir politika faizi uygulamasına geçilmesi.Bu tabloda beklenen, TCMB’nin yüzde 10.75 olan gecelik borçlanma faizinde en az 0.25 puan kısıntı yaparak faizi yüzde 10.50’ye indirmesi.

Bu kadar indirim dişe dokunur mu? Dokunur: (1) Önce faiz sisteminin bütünü ile yeniden yapılandırılacağı bekleyişine yol açar. (2) Sonra piyasacılarda ve de içeride faizlerin gerilemeye başlayacağı havasının oluşmasını sağlar.

Faizin İnmesi Neleri Sağlar?

TCMB’nin faiz indirme konusunda direnmesinin nedenleri var:

1.Faiz inerse, normal olarak döviz fiyatı yukarı çıkar.

2.Faiz inerse harcamalar artacağından, enflasyon harekete geçer. Cari açık büyür.

3.Faiz inerse, genelde tasarruflar finansal kesimden gayrimenkule kayar. Mevduat artışı durur.

Politikacılar Neye İnanıyor?

Politikacılar faizin yatırımları, üretimi engellediğine, maliyetleri yükselterek enflasyonu azdırdığına inanıyor. İş çevreleri, girişimciler, kredi yükü taşıyanlar (gayrimenkul kredileri, ihtiyaç kredileri, kredi kartı borçluları) çok doğal olarak faizin ucuzlamasını bekliyorlar. Piyasacılar bugüne kadar faizin yüksek değil, düşük olduğunu söylediler. Piyasacılar “paradan para kazanmayı meslek edinenler”. Piyasacıların önemli iş alanı devletin bonoları ve tahvilleri. Yurt dışından döviz getiriyorlar, bozdurarak  tahvile, bonoya yatırıyorlar. Faiz yüksek ise tahvil ve bono faizi de yüksek oluyor. Gelirleri artıyor. İşte onun içindir ki “piyasacılar” bugüne kadar, TCMB faizi indirmesin. Bindirsin. Faize bindirirse, Türkiye’ye daha çok döviz girer. Döviz fiyatları ucuzlar” diyorlardı.