Emlakta fiyatlar 2010’da toparlanacak

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Tanes, gayrimenkul sektörünün 2010 yılında toparlanacağını, ancak asıl canlanmanın 2012’de olacağını belirtti. Tanes, GYODER tarafından hazırlanan 2009 yılı 3. çeyrek “Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektör Raporu”nu tanıttı.

Dünya ekonomisinin 2009 yılını yüzde 1.2’lik daralmayla kapatmasını beklediklerini, eski canlılığın ancak 2012 yılı ikinci yarısından sonra ortaya çıkacağını, büyümenin motorunu Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ülkelerin oluşturacağını ifade eden Tanes, Türkiye’de de 2010’un bir toparlanma, düzeltme yılı olacağını söyledi.

Yüzde 20 küçülür

İnşaat sektörünün 2008 yılında yüzde 8.1 küçüldüğünü, 2009 yılını ise yüzde 18-20 arası küçülmeyle kapatacağını belirten Tanes, “2010’da inşaat ruhsatlarında artış öngörüyoruz. Türkiye ekonomisinin 2010’da yüzde 4’lük büyümeyi gerçekleştireceği varsayımı altında inşaat sektöründe 2010’da yüzde 5-6 büyüme ile karşılaşabiliriz” dedi.

Krizde özellikle Baltık ülkeleri, İzlanda ve İngiltere gibi ülkelerde konut fiyatlarında yüzde 20 ile 60’a varan düşüşler yaşandığına da dikkati çeken Tanes, “Global gayrimenkul piyasasıyla ilgili beklentimiz; özellikle bankacılık sektöründe iyileşme yaşanan ülkelerde konut sektöründe daha hızlı toparlanma göreceğiz. Avrupa’da düşen varlık fiyatları nedeniyle yabancı yatırımcı ilgisinin artacağını öngörüyoruz. Gayrimenkul fiyatları global piyasalarda 2009 seyrine yakın olacak” diye konuştu.

Ruhsat oranı düştü

2005-2007 yılları arasında ortalama 580 bin adet yapı ruhsatı alınırken, 2009 yılında bunun 2008 yılına kıyasla yüzde 15 düşüşle 420 bin adette kalacağına dikkati çeken Tanes, konut satışlarının ise bu yılın ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 artışla 416 bine çıktığını, bunda tapu harcı ve KDV’de sağlanan indirimlerin etkili olduğunu söyledi.
Tanes, konut kredilerinin de 2009 Kasım ayı itibariyle yüzde 10 artışla 41 milyar liraya yükseldiğini, yabancıların net gayrimenkul alımlarının ise bu yıl yüzde 43 düşüşle 1.3 milyar dolara gerilediğini belirtti.  Konutta 2010’da 2009’dan daha yüksek ama kriz öncesindeki seviyelerin altında sınırlı bir talep artışı beklediklerini anlatan Tanes şunları kaydetti:

“Konut fiyatlarının şu anda geldiği nokta cazip ve uygun seviyelerde. Konut stokunun, 2004-2007 yılları arasında gayrimenkul sektöründe patlama diyebileceğimiz canlılık döneminden farklı yönü, bu dönem hazırlıksızdık, stok yoktu, ama şu anda belli ölçülerde stok var. Sınırlı da olsa oluşabilecek konut talebi konut fiyatlarında keskin yükselişlere yol açmayacaktır diye öngörüyoruz. Bir hava yastığı, emniyet sübapı etkisi yapan bir konut stokumuz var. Bu konut stoku konuta gelecek talebin fiyatları çok keskin yükseltmesini engelleyecek. Ancak sınırlı düzeyde artış öngörüyoruz.”

AVM yatırımları sektörde ‘hazım’ sorununa yol açtı

Konut arzında 2009’da yüzde 15-20 düşüş 2010’da ise tekrar yüzde 5-10 oranında artış öngördüklerini dile getiren Tanes, ofis talebinin de 2010’da sınırlı oranda artmaya devam edeceğini söyledi.

AVM’lerde yapılan fazla yatırımın sektörü büyük ölçüde sıkıntıya soktuğunu, arka arkaya yapılan yatırımların sektörde “hazım” sorununa yol açtığını ve ciddi kira indirimleri yaşandığını anlatan Tanes, “2009’da toplam 19 AVM açılışı ile 209 AVM sayısına ulaşılacak. AVM arzında yavaşlama bekliyoruz. 2010 yılı 2009’da olduğu gibi soluklanma dönemi olacak” diye konuştu.
Turgay Tanes, “Sektör 2010’da toparlanacak, ancak asıl canlanma 2012’de olacak. Gerçek dengeler 2012’de kurulmaya başlanacak” dedi.

Tebernüş Kireçci