Çin'de Emlak Fiyatları Şişti

MoneyBeat bloğundan edinlen bilgilere göre Çin eşi benzeri görülmemiş bir kredi felaketi iel karşı karşıya kalabilir. Ülke günden güne bu konuda daha hassaslaşıyor.

Çin, finansal krizin ardından bankacılık sistemi aracılığı ile ekonomiye akıttığı devasa krediler ile büyümesini yeniden canlandırdı. Kredi büyümesi konusunda dünyanın diğer ülkeleri durgunluğuna girerken Çin'in büyümesi, uzun vadeli bazı problemleri de beraberinde getiriyor.

Ucuz Kredi

Kredilerin çoğu sanayi kapasitesinin genişletilmesinde ya da spekülatif gayrimenkul projelerinde kullanıldı. Sonuç olarak emlak fiyatları şişti ve bu fiyatlar ancak daha fazla ucuz kredi ile sürdürülebilir seviyeye geldi. Çin sanayisi de devasa sübvansiyonlar ile ayakta kalabilecek durumda.

Çin sanayisi genelinde aşırı kapasite sorunları yaşanıyor. Yapılan bir akademik araştırmaya göre sübvansiyonlar Çin sanayisinin yüzde 30'unu oluşturuyor. Araştırmayı yapan Usha Haley konuyla ilgili, "Şirketlerin çoğu sübvansiyonlar olmadan muhtemelen iflas edecek" dedi.

Bankalar, borç çevirmekten hiç bir sıkıntı duymuyordu çünkü hiçbir zaman geri ödemeleri gerekeceğini düşünmüyorlardı.

Ekonomi hızla sınırlarına doğru genişlerken bunu devam ettirmek için daha fazla krediye ihtiyaç duymaya başladı. Ancak sübvanse krediler bedava değil. Bu sübvanse krediler, Çinli hane halkının enflasyonun altında getirisi olan tasarruflarının reel anlamda değer kaybetmesine neden oluyor. Bu da ekonominin yatırımdan uzaklaşarak yerel talebe doğru kaymasına neden oluyor. 2011 yılında Çinli hane halkının talebinin ekonomi içindeki payı yüzde 34 seviyesinde idi. Bu oran Güney Kore'de yüzde 53, Vietnam'da yüzde 63, Tayland'da yüzde 56 seviyesinde bulunuyordu.

Hane halkı tüketiminin gelişmiş ülkelerde ekonomi içerisindeki payı yüzde 60 ila yüzde 70 seviyesinde bulunuyor. Çin son zamanlarda daha dengeli bir büyüme sağlamak için çaba sarf ediyor. Ancak maalesef bu ekonomik büyümenin yavaşlamasına da neden oldu.

Ekonomi yavaşladıkça kar getirmeyen daha fazla şirket bundan zarar görecek. Çin'in bankacılık sektörü ile ilgili söylenti dalgaları da var. Kredi destekli büyümeden hane halkı tüketimine dayalı büyümeye dönüş ekonomide daha fazla yavaşlamaya neden olursa hükümet hiç şüphesiz gaza bir daha basacak.

Ancak bunun da Mayıs ayında yüzde 2,3'lük toplam sosyal finansmanın (Çin hükümetinin kredi genişlemesini ölçümü) ancak yüzde 0,6'lık GSYH büyümesine neden olduğu göz önüne alındığında ne kadar fayda getireceği şüpheli.

Dahası kredi genişlemesinin ciddi miktarı –tahminen kredilerin yüzde 36'sı—düzenleyici kurumların zayıf kontrol sahibi olduğu gölge bankacılık endüstrisinden kaynaklandı.

Kredi derecelendirme kuruluğu Fitch, Çin'in kredi destekli büyümesinin başarısızlığının büyük ekonomiler içerisinde eşi benzeri görülmemiş bir kredi felaketine neden olabileceği uyarısında bulundu.

Çin'in kredi döngüsü yalnızca yerel politikaların bir fonksiyonu değil aynı zamanda ABD gibi ülkelerdeki gelişmelerinde bir fonksiyonu. Fed daha az gevşek para yanlısı bir tutum sergiledikçe daha fazla getiri için Çin'e giren sermaye çıkmaya başlayacak. Bu da Çinli yetkililerin planlamaya çalıştığı ılımlı kredi sıkışmasının ötesinde bir sıkışmaya neden olacaktır.