Böyle giderse bankalara kredi borcumuz kalmaz

Düşük faiz ve uzun vade sayesinde bankalardan 83 milyar lira çekip çılgın gibi harcayan tüketici kriz gelince kemeri sıkıp ödemeye geçti. Son 3 ayda bankalardan kredi almak yerine borç kapatmayı tercih eden vatandaş, geçen yıl ekim sonundan, bu yıl ocak sonuna kadar olan dönemde 2.5 milyar liralık kredi kapattı. Son 3 ayda beklentilerden çok daha hızlı azalan tüketici kredileri 83 milyar liradan 80.5 milyar liraya düştü. Merkez Bankası verilerine göre geçen yıl ekim sonundan bu yana en fazla konut kredilerinde geri ödeme yapıldı. Konut kredileri 3 ayda 1.2 milyar lira düşerken taşıt kredileri de 649.4 milyon lira geriledi. 2008 yılı boyunca talep artışı devam eden diğer bireysel krediler de son 3 ayda hızla düşüşe geçerek 745 milyon lira azaldı. Bankacılara göre 2008 yılının son çeyreğinde beklentilere oranla çok daha hızlı azalan konut ve taşıt kredileri talebinde şimdiye dek gözlenen en büyük daralma yaşandı. BANKALAR ZORLAŞTIRDI MERKEZ Bankası’nın ‘Banka Kredileri Eğilim Anketi’ sonuçlarına göre konut kredileri talebindeki daralmada en fazla konut piyasasına yönelik beklentiler etkili oldu. 2008’in son 3 aylık dönemini kapsayan ankete göre geçen dönemlerde taşıt kredileri talebini fazla etkilemeyen taşıt piyasasına ilişkin beklentiler, bu dönem talepteki düşmenin en önemli sebebi oldu. Ankette diğer bireysel kredilerde talebi azaltıcı yönde etkisi olan en önemli faktörler tüketici güveni ve bireysel tasarruflar olarak gösterildi. Önceki dönemlerde konut kredilerinde faiz dışında alınan ücret ve komisyonları, taşıt kredilerinde vade koşullarını ve diğer bireysel kredilerde teminat ihtiyacını gevşetmiş olan bankalar, 2008’in son 3 ayında söz konusu tüm koşulları yüksek oranlarda sıkılaştırdı. Son dönemde bankaların, tüm kredilerde uygulanan koşulları ağırlaştırdığı ve özellikle ortalama krediler üzerindeki kár marjını artırdığı görüldü. 2009’da da kredilerde daralma devam eder OCAK-Mart 2009 dönemi için bankaların beklentileri, tüm kredi türlerinde talepteki azalış hızının 2008 yılı son çeyreğine göre yavaşlayacağı ancak talepteki daralmanın süreceği yönünde. Merkez Bankası’nın anketinde bireysel kredilere uygulanan standartlar açısından, tüm kredi türlerinde önceki dönemlerde görülen sıkılaştırmanın son dönemde beklentilerin de üzerinde dikkat çekici artışlarla sürdüğü ve 2009 yılı ilk çeyreğinde de sıkılaştırmaların devam etmesini beklediği öngörüldü. Garanti’ye ‘en iyi yerel banka’ ödülü GARANTİ Bankası, Euromoney dergisi tarafından, ‘özel bankacılık’ alanında Türkiye’de faaliyet gösteren ‘en iyi yerel banka’ seçildi. Konuyla ilgili bir değerlendirme yapan Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ali Fuat Erbil, Garanti Masters Özel Bankacılık’ın, kişiselleştirilmiş yenilikçi yatırım ürün ve hizmetleriyle, Türkiye’de özel bankacılık alanında kısa sürede önemli bir farklılık yarattığını vurguladı. Erbil, şunları söyledi: ‘Bu başarının arkasında, her zaman olduğu gibi müşteri odaklılık, inovasyon ve kaliteye olan güçlü inancımız yatıyor. Ödül, yaşanan ekonomik dalgalanmaya rağmen, yaptığımız başarıyı gösteriyor.’ EKONOMİ SERVİSİ YENER YALÇIN