Bankaların Kredi Faiz Oranlarına Piyasaların Yorumu
Kredi maliyetleri yıllık %50’nin altına gerilese de yeterli değil. Konut için bankadan 36 ay vadede konut kredisi çeken vatandaş her 50 bin TL için 75 bin TL geri ödemek zorunda. Aynı vade ve tutar için bu rakam araç kredisinde ortalama 80 bin TL, ihtiyaç kredisinde 83 bin TL ye çıkıyor.
Türkiye'yi gelişmiş ülkeler ligine taşımak için atılan her adım yüksek kredi faizlerine takılıyor. Daha fazla yatırım yapmak isteyen de yüksek faizden muzdarip, ekonomiye can veren tüketici de. Ülkenin kalkınmasına çelme takan yüksek faiz oranları, hükümet yetkililerinin de altını çizdiği en büyük sorun.
Yüksek Faiz Oranları Düşmüyor
Merkez Bankası’nı faizleri yükseltmeye zorlamak için manivela olarak kullanılan döviz kurları kayda değer bir oranda düştüğü halde faiz oranlarında piyasayı hareketlendirecek bir gevşeme olmadı.
Maliyet Fiyat Endeksi
Bankaların hem kredi faizlerini yüksek tutup hem de kredi verme şartlarını sıkı tuttuğuna vurgu yapan iş dünyası temsilcileri, son dönemde özkaynaklarla iş yapmaya başladıklarını bunun da yeterli sermaye olmayınca daha az üretim ve daha az yatırım anlamına geldiğini söylüyor. İş adamlarının dikkat çektiği bir diğer konu ise yatırımın yüksek faizle yapılmasıyla üretilen ürünün fiyatının yükselmesi. Maliyet artınca fiyatın yükseldiğini belirten iş insanları, bu durumun tüketiciyi alımdan vazgeçirdiğini belirtiyor.
Türkiye'nin önde gelen 10 bankasının konut kredisi, taşıt kredisi ve tüketici kredisi oranları; bir miktar düşüşe geçmesine rağmen faiz oranlarının hala çok yüksek olduğunu gözler önüne seriyor. Bankadan kredi kullanarak konut, araba almak ya da tüketici kredisi kullanmak tüketici cephesinde de yüksek faizden dolayı can yakıyor.
50 Bine 75 Bin Ödeniyor
Aylık kredi faiz oranları birçok bankada %2'nin üzerinde. Konut kredisi için bankadan 36 ay vadede kredi çeken bir vatandaş her 50 bin TL için ortalama 75 bin TL geri ödemek zorunda. Aynı vade ve tutar için bu rakam araç kredisinde 80 bin TL ye, ihtiyaç kredisinde 83 bin TL ye çıkıyor. Bazı bankalarda ise durum daha da vahim. 50 bin TL karşılık neredeyse 100 bin lira geri ödeme isteyen bankalar da bulunuyor.
İyileşme Faizlere Yansımalı
Faiz oranlarının tüketiciyi çıkmaza sürüklediğini belirten Bursa Tüketiciler Derneği Başkanı Sıtkı Yılmaz, dövizdeki düşüşün faiz oranlarına da yansıması gerektiğini söyledi. Yılmaz, “Bankaların da piyasa gerçeklerine göre hareket etmesi şart. Yapılan ufak çaplı düşüşler yeterli değil. Faiz piyasayı dengelemek adına yukarı çıkarıldı. Bu süreçte gerçekleşen iyileşmenin de kısa zaman içerisinde faiz oranlarına yansıması gerekiyor” ifadelerini kullandı. Yılmaz, üretim odaklı ekonominin esas alınması durumunda uzun vadede iyileşme sürecinin çok daha hızlı olacağını vurguladı.
Paralar Yatırıma Değil Faize Akıyor
Yüksek faiz oranları yatırıma dönüşecek paraları da bankalara çekerek ekonomiyi durağanlaştırdığını dile getiren Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin şöyle konuştu: “Soğan stokçularına vurulan darbenin bir benzeri faizcilere karşı da uygulanmalı. Dolarda her geçen gün normalleşme gerçekleşiyor. Faizin de buna uyarlanarak normalleşmesi gerekiyor. Ama şimdiye kadar bunu göremiyoruz. Olması gereken oranlara göre iyileştirmelerin bir an önce yapılması.”
Kredi Faizleri Düşürülsün
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu da konut kredi faizlerinin, piyasanın açılması ve vatandaşın konuta erişimi için düşürülmesi gerektiğini belirtti. Tellioğlu, “Ekonomide alınan tedbirleri yakından takip ediyoruz. Zor günlerde Türkiye ekonomisine adeta kaldıraç görevi yapan inşaat sektörü yalnız bırakılmamalı. Bankalar da konut kredisi faizlerini bir an önce aşağıya çekmeli” şeklinde konuştu.
Bankaların Yapması Gerekeni Biz Yapıyoruz
KONUTDER ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, var olan gayrimenkul talebini sektörün yaptığı kampanyalarla karşılamaya çalıştıklarını söyledi. Elmas, “Bu yılın ekim ayında sadece 8 bin 65 adet konut banka kredisiyle alındı. İpotekli satışlarda 2017 yılının Ekim ayına göre %79 oranında azalış var. Bunun en büyük sebebi konut kredi faiz oranlarının aylık ortalama %2,5 sınırında olması. Elimizi değil gövdemizi taşın altına koyarak bankaların yapması gereken fedakârlığı, özveriyi gayrimenkul sektörü olarak bizler yaptık. Kendi oluşturduğumuz kişiye özel ödeme planları, peşin ve uygun konut kredisi faiz oranlarıyla senetli satışla konut alıcısına ve yatırımcısına finansmanı sağlamış olduk” dedi.