Bankalara batık kredi kartı ve konut kredisi uyarısı

Kredi kartında batık oranının, affa rağmen yüzde 10,7'ye ulaşması ve konut kredilerinde gözlenen canlanmayla birlikte bankalar arasında artan rekabet Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nu (BDDK) harekete geçirdi. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartında da konut kredisinde de takibe dönüşüm oranı, sektör ortalaması üzerinde kalan bankaların bu hizmetlerini geçici olarak askıya alacakları uyarısında bulundu. Bilgin, şubat ayında Referans'a yaptığı açıklamada, takipteki kredi oranının en kötü senaryoda yüzde 10'a çıkabileceğini, bunun da sermaye yeterlilik rasyosunu 2.5 puan düşüreceğini bildirmişti. Bankacılık sektöründe takibe dönüşüm şu an yüzde 5,1 seviyesinde bulunuyor. Bilgin, kart borçlarının yapılandırılmasına yönelik yasanın yürürlüğe girdiği 7 Temmuz'dan, 7 Ağustos'a kadar olan bir aylık sürede, 3.5 milyar lira olan toplam takipteki kredi kartı borcunun yüzde 6,4'ünün, 2 milyon 268 bin adet olan sorunlu kredi kartının ise yüzde 4,5'inin ödeme planına bağlandığını söyledi. 31 Mayıs itibariyle temerrüde düşmüş kredi kartı borçlarını kapsayan yasadan yararlanma süresinin 5 Eylül'de dolduğunu hatırlatan Bilgin, bu sürenin iyi değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Banka veya varlık yönetim şirketlerinde bir isteksizliğin olup olmadığının kolayca tesbit edilebileceği uyarısında bulunan Bilgin, "Dolayısıyla hem takibe düşen kredi kartı kullanıcılarının, hem de bankaların işbirliği yapmaları çok büyük önem kazanmakta" dedi. Kendilerine çeki düzen versinler Kredi kartında kullanıcılar kadar bankaların da pazarlama hataları olduğunu hatırlatan Bilgin, "Tespit ettiklerimize cezalar vermekteyiz. Ancak, cezalar caydırıcılıktan uzak. Bu enstrümanı, bizim koyduğumuz kurallar dahilinde kullandırmamakta ısrar eden ve kredi kartı takip oranı, genel ortalamanın, üzerinde olan bankalarımız kendilerine çeki düzen vermeli. Bunu göremezsek, para cezalarının yanı sıra Bankacılık Kanunu'nun 4. maddesinin verdiği yetkiyle geçici süreyle de olsa ilgili bankanın yeni kredi kartı çıkarma yetkisini askıya almayı çok hızlı ele alabiliriz" uyarısında bulundu. Geçen yılın ağustos sonundan bu yana yüzde 84 oranında artarak 3 milyar 667 milyon liraya ulaşan batık kredi kartı alacaklarının, toplam kredi kartı alacağına oranı yüzde 6,3'ten 10,7'ye çıktı. Tüketici yanıltılmamalı Eylül 2008'den sonra durma noktasına gelen bireysel kredilerde son birkaç aydır hareketlenme başladığını bildiren Bilgin, "Özellikle konut kredilerinde bir miktar hareketlenme var" dedi. Bu hareketlenmenin olumlu olduğunu ve bu alanda büyük bir risk beklemediğini belirten Bilgin, bankaları müşteriyi yanıltmamaları konusunda uyararak, şunları söyledi: "Kredi kartlarının canlandığı ilk yıllarda olduğu gibi pazar payını ölçüsüzce büyütmeyi, komşu bankanın aldığı karara reklamdan başka bir işlerliği olmayan başka bir kararla cevap vermeyi, maliyet-kâr analizini yapamayacak durumda olan konut kredisi kullanıcılarına her şey dahil fiyatı yansıtmamayı, büyük umutlarla şubeye giden müşteriye reklamlarda hiç de yer alamayan yeni masraflar çıkarmayı bankalarımızdan beklemiyorum. Ama kredi kartlarında belirttiğim gibi konut kredileri trendinde de Türk bankacılık sisteminin ortalama takibe dönüşüm oranına göre göze çarpacak kadar üzerinde olumsuz performans gösteren bankalar için geçici de olsa Bankacılık Kanunu'nun 4. maddesi gereği işlem yapılması da gündeme gelebilir." Bankaların toplam konut kredileri geçen yılın ağustos sonundan bu yana yüzde 3,6 artarken, batık konut kredisi alacakları ise yüzde 138'lik artışla 787.5 milyon liraya çıktı. Bilgin'in verdiği bilgiye göre, 7 Ağustos itibariyle 121 milyar lira olan bireysel kredilerin 86 milyar lirası tüketici kredilerinden, 35 milyar lirası kredi kartlarından oluşuyor. Bireysel krediler içinde ilk sırayı 41 milyar lira ile konut kredileri alıyor. Takipteki bireysel kredi toplamının 7.015 milyar liraya çıktığı sektörde, bunun 3.7 milyar lirası kredi kartlarından, 3.3 milyar lirası da tüketici kredilerinde oluşuyor. Takip tutarı konut kredilerinde 812 milyon lira, ihtiyaç kredilerinde 1.6 milyar lira olarak belirlendi. KREDİ KARTI AFFININ KARNESİ * 3.5 milyar lira olan takipteki kredi kartı borcunun 227.6 milyon lirası, 2 milyon 268 bin olan batık kredi kartının ise 101 bin 500 adedi yapılandırıldı. * Yapılandırılan borcun yüzde 25,4'ü 36 aya, yüzde 20,9'u 24 aya yayıldı. * Yeniden yapılandırılan kredi kartı sayısının yüzde 37,3'ünün borcu 1.000 liraya kadar, yüzde 22,6'nın borcu 1.000-2.500 lira arasında, yüzde 20,9'unun borcu da 2.500-5.000 lira arasında bulunuyor.