Senetle Konut Sahibi Olurken Dikkat Edilecek Noktalar

Faizlerdeki yükseliş konut satışlarında kredili alımları azalttı. Vatandaş ev hayalini daha çok firmalarla yaptığı senetli alışverişlerle gerçeğe dönüştürmeye başladı. Vatandaşa dikkatli olmayı öneren uzmanlar, firmanın geçmişinin ve gücünün riski ölçmek için önemli ipuçları verdiğini söyledi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun son açıkladığı konut satış istatistikleri yüksek faizin etkisinin konut satışlarına doğrudan yansıdığını gözler önüne serdi. Son bir yılda Türkiye genelinde banka kredisi ile satılan konutlar yüzde 20,32 azalırken, ağırlığını senetli satışların oluşturduğu diğer satış türlerinde artış yüzde 15,06’ya çıktı.

Banka Kredisi Kullanmadan Ev Satışının Geçekleştiği 5 İl

Ocak ayı içerisinde 97 bin 19 adet konutun 28 bin 678’i banka kredisi, 68 bin 341’i diğer satış yöntemiyle satıldı. Ev alırken banka kredisi yerine tercihini en çok diğer ödeme yöntemlerinden yana kullanan ilk 5 il Muş, Gümüşhane, Niğde, Bingöl ve Karabük oldu. Muş’ta bu yılın Ocak ayında satılan 172 adet konutun 10 tanesi banka kredisiyle satın alınırken 162 tanesi diğer satış yöntemiyle el değiştirdi. İzmir Ortalamanın Üstünde İlk 3 büyükşehirde de diğer satış yöntemiyle yapılan satışların arttığı dikkat çekti. İstanbul, İzmir ve Ankara’da senetli satışların en çok arttığı il İzmir oldu. İlde Ocak ayında satılan 5 bin 841 adet konutun bin 862’si ipotekli, 3 bin 979’u diğer satış yöntemiyle el değiştirdi. Diğer satış yöntemiyle artış yüzde 21,05’e yükseldi. Aynı dönem içerisinde İstanbul’da satılan 16 bin 336 adet konutun 5 bin 464’ü ipotekli, 10 bin 872’si diğer satış yöntemiyle alındı.

Senetli alımlarda Türkiye ortalamasının altında yüzde 14,02’de kaldı. Ankara'lı vatandaşlar arasında ise bu oran yüzde 6,03 oldu. Ocak 2018’de Ankara’da 9 bin 720 konutun 3 bin 159’u banka kredili, 6 bin 561’i diğer satış yöntemiyle satıldı.

Ev Hayaliniz Kabus Olmasın

Yüksek konut kredisi faiz oranları nedeniyle ev sahibi olmanın zorlaştığı bugünlerde senetli satışlar ise bazı riskleri içerisinde barındırıyor. Uzmanlar ev alacaklara hertürlü hesabı iyi yapmalarını öneriyor. Bankanın kredi vermediği projeden kesinlikle uzak durmak gerektiğine vurgu yapan uzmanlar, şirket seçiminde de köklü firmaların tercih edilmesi gerektiğini aktardı. Sektöre yeni giren firmaların önceki iş kollarının ve nakit güçlerinin sorgulanması gerekliliği de olmazsa olmazlar arasında sıralandı. Vatandaşın binbir güçlükle çaba sarfedip para biriktirdiğine vurgu yapan uzmanlar, “Ev hayaliniz kabusunuz olsun istemiyorsanız henüz inşaat halinde olan projeden ev alacaksanız mutlaka satın almak istediğiniz evin hangi inşaat firması tarafından yapıldığını çok iyi araştırın. 'Banka o projeye kredi vermiyorsa projeden senetle ev almayın' uyarısında bulundu.

Dolandırılmamak için İpuçları

Vatandaşın senetli satışlarda senete imza atmadan önce bilmesi gereken birkaç ayrıntı daha olduğunu belirten uzmanlar ipuçlarını ise şöyle sıralıyor:

Satın alınacak gayrimenkul projesinde inşaat şirketinin tamamlama sigortası veya hak ediş, banka teminatı gibi inşaatın yapılamaması durumunda tüketiciyi garanti altına alan teminatlardan birini vermesi gerekiyor. Tüketicinin konut alacağı inşaat şirketinden yapı ruhsatının olup olmadığını öğrenmesi gerekiyor. Senetle borçlanma yapılırken mutlaka senetler nama yazılı olmalı ve her taksit için ayrı ayrı senet yapılmalı. Doğru senet yaparak da tüketici kendini teminata alabilir. Müteahhidin inşaatı bitirememesi durumunda nama yazılı olan senetler ödenmeyebilir ancak emri havalesine yazılı olanlar piyasada üçüncü kişiler tarafından kullanılacağı için tüketici ödemek zorunda kalır.