Mortgage'da kiþiye özel faiz dönemi
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, tüketiciye konut kredisinde sabit ve deðiþken faiz seçenekleri sunan mortgage yasa tasarýsýný görüþmeye baþlýyor.
Mortgage sistemi ile sadece deðiþken faiz deðil, kiþiye özel faiz dönemi de baþlayacak..
Yýlbaþýnda yasalaþmasý beklenirken geciken uzun vadeli konut edindirme sistemine (Mortgage) iliþkin yasa tasarýsý nihayet ana komisyonlarýn gündemine girdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yarýn görüþülmeye baþlanacak olan tasarý yasalaþýrsa halen sabit faiz sistemiyle kredi kullandýrýlan bankacýlýk sisteminde tüketici, deðiþken faizle tanýþacak. Mortgage sisteminin konut kredisi kullananlara getireceði bir baþka faiz seçeneði de "Kiþiye Özel Faiz" olacak. Sistemin oturmasýyla birlikte bankalar müþterilerinin sicil takibini yakýndan yaparak, borcunu zamanýnda ödeyen, saðlam müþterilerine riski düþük olduðu için düþük, borcunu ödememeyi alýþkanlýk haline getirmiþ ya da iþ hayatý istikrarsýz müþterilerine ise riski yüksek olduðu gerekçesiyle daha yüksek borçlanma faizi önerecek. Yani herkesin faizi farklý olacak.
Kredi faizi ne olursa olsun, mevcut tasarý bordrolu çalýþan ve ilk evini alan tüketiciye, kredi miktarý 100 bin YTL'yi aþmýyorsa ödediði faizin vergiden düþürülmesine de olanak tanýyor. Tasarýnýn TBMM tatile girmeden yasalaþmasýna çalýþýlýyor. Yasanýn ardýndan faizin vergiden nasýl düþüleceði gibi konularý aydýnlatan yönetmeliðin çýkmasý gerekiyor. Yönetmelikle ilgili çalýþmalar Sermaye Piyasasý Kurulu (SPK) nezdinde sürdürülüyor.
Faiz vergiden düþerse 3 bin YTL maaþta 115 YTL fark yaratýr
Tasarýda mortgage sistemini desteklemek amacýyla kredi faizinin vergiden düþürülmesine imkân tanýnýyor. Ýstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müþavirler Odasý (ÝSMMO) Baþkaný Yahya Arýkan, tasarýda faizin ne kadarlýk kýsmýnýn vergiden düþüleceði hakkýnda bilgi sahibi olmadýðýný ama bu tür durumlarda ödenen tüm faiz düþülebildiði gibi, belli bir kýsmýnýn da vergiden düþürülmesinin mümkün olabildiðini açýkladý. Arýkan, bütün faizin vergiden düþürüleceði varsayýmýndan hareketle 3 bin YTL brüt ücreti olan SSK'lý bir çalýþanýn yüzde 1.08 faizle 120 ay vadeli 50 bin YTL konut kredisi kullanmasý halinde ayda 115 YTL daha az Gelir Vergisi ödeyeceðini, yani iþyerinden 115 YTL daha fazla para alacaðýný söyledi.
100 bin YTL için aylýk ödeme
Banka Vade(Ay) Faiz(%) Taksit(YTL)
Akbank 240 1.08 1.215
Anadolubank 120 0.99 1.462
BankEuropa 180 1.03 1.263
Denizbank 240 1.09 1.224
Fortis 300 1.08 1.173
Finansbank 360 1.07 1.143
Garanti 240 1.08 1.215
HSBC 360 1.08 1.154
Ýþ Bankasý 240 1.08 1.215
Koçbank 240 1.07 1.206
Oyakbank 144 1.07 1.404
TEB 120 1.07 1.521
Vakýfbank 240 1.08 1.215
Yapý Kredi 240 1.07 1.206
Ziraat Bank. 120 1.06 1.514
Halkbank 120 1.10 1.544
Þekerbank 120 1.09 1.6
GÖRÜÞLER.......
Faiz, reytinge göre deðiþmeli
Garanti Yatýrým Ortaklýðý Genel Müdürü Kürþat Tuncel, þu anda herkese ayný vadede ayný faizin sunulduðu bir kredi ortamý bulunduðunu, mortgage'ýn en büyük farkýnýn kiþilere sunulan kredilerin kiþilerin reytingine göre deðiþmesi olacaðýný söyledi. Tuncel'e göre kiþiye özel faiz sistemin baþlangýcýnda olmasa bile, kiþilerin kredi kayýtlarý oluþmaya baþladýðýnda, geri dönük siciller iyi takip edilmeye baþlandýðýnda gerçekleþebilecek. Kürþat Tuncel, "Herkese ayný faiz oraný sunulmaz. 15 yýldýr piyasada çalýþanla daha yeni çalýþmaya baþlamýþ birinin riski ayný deðildir. Banka bunlarý ayrýþtýrmaya baþlar. Ödeme gücüne, alýþkanlýk ve riske farklý faiz uygular. Bunu bir kayýt kuruluþu takip eder ve ona göre size bir faiz verir. Bu deðiþken de olabilir sabit faiz de olabilir" dedi.
Henüz altyapý oluþmadý
Gayrimenkul deðerleme þirketi TADEM'in Yönetim Kurulu Baþkaný Ali Çetin Önder, tasarýnýn deðiþken ve sabit faizi öngördüðünü ancak bankalarýn kredi riskini düþürebilmek amacýyla ABD gibi ülkelerde yaygýn kullanýlan kiþiye özel faiz uygulamasýný da zamanla baþlatacaklarýný söyledi. Henüz bu konuda yeterli altyapýnýn oluþmadýðýný açýklayan Önder, "Yaklaþýk 2 yýldýr çalýþan kredi kayýt bürosunda yeterli veri bankasý oluþmuþ deðil. Oluþtuðunda sadece faiz yönünden deðil, ödeme sistemleri yönünden de kiþiye özel uygulamalar gündeme gelebilecektir" diye konuþtu.
Birden fazla alanda olmalý
Þekerbank Bireysel Bankacýlýk Genel Müdür Yardýmcýsý Cem Ertem, banka olarak müþterinin reyting ve verimliliðini ölçmek için yatýrým yaptýklarýný belirtirken bunun elle ölçülebilecek bir hesaplama olmadýðýný söyledi. Ertem, ölçümlerin sadece faiz için deðil, ücret ve komisyon gibi konularda kiþiye özel baþka uygulamalar için de geçerli olacaðýný açýkladý. Artýk rekabetin taksit sayýsýnda deðil, bu tür konularda yoðunlaþmasýný bekleyen Ertem, "Müþteriler artýk faturalarýný bankadan ödüyor. Dolayýsýyla bunlarý takip ederek reyting ölçümlemesi yapmak daha mümkün bir hale geliyor. Müþterisinin verimliliðini ölçen banka, kaliteli müþteriye daha az faiz önererek onu kaçýrmak istemeyecektir. Ama riski yüksek müþteriye de yüksek faiz önererek, kendi riskini azaltmaya çalýþacaktýr" dedi.
Referans Gazetesi
Kaynak: DigiMedya