Merkez Bankası Ocak Ayı Fiyat Gelişmelerini Açıkladı
Merkez Bankası Ocak ayına ilişkin aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayınladı. Raporda tüketici enflasyonu üzerinde üretici fiyatları kaynaklı baskıların geçmiş aylara kıyasla bir miktar arttığı vurgusu yapıldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ocak ayı aylık fiyat gelişmeleri raporunda öne çıkanlar şöyle:
Ocak ayında tüketici fiyatları %1,35 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,31 puan yükselişle %12,15 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon enerji dışındaki alt gruplarda gerilemiştir. Enerji enflasyonundaki belirgin artışta ise bir önceki yılın aynı dönemindeki düşük baz etkili olmuştur. Bu dönemde gıda fiyatları mevsimsel olarak yüksek bir artış gösterse de, grup yıllık enflasyonu baz etkisiyle gerilemiştir. Temel mal ve hizmet gruplarında yıllık enflasyon sınırlı bir oranda gerilerken, temel mal enflasyonundaki düşüşü KDV indirimine bağlı olarak dayanıklı tüketim grubu sürüklemiştir. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonu görece yatay seyrederken, eğilimi bir miktar yükselmiştir.
Ocak ayında hizmet fiyatları %2,00 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu sınırlı bir oranda gerileyerek %12,20 olmuştur. Bu dönemde, yıllık enflasyon kira, ulaştırma ve haberleşme gruplarında gerilemiş, lokanta-otel grubunda sınırlı bir miktar artmış, diğer hizmetlerde ise görece yatay seyretmiştir. Aylık fiyat gelişmelerine bakıldığında, diğer hizmetler grubunda, geçmişe endeksleme eğilimi gösteren, döviz kuru etkilerini yansıtan ve yeniden değerleme oranına göre belirlenen kalemlerin fiyatlarında belirgin artışlar gözlenmiştir. Bu dönemde, özellikle sağlık, bakım-onarım ve eğitim alt kalemlerindeki fiyat gelişmeleri dikkat çekmiştir. Lokanta-otel grubunda fiyatlar gerek konaklama gerekse yemek hizmetlerinde yükselmiştir. Geçmişe endeksleme davranışının izlendiği kira grubunda aylık fiyat artışı %1,14 oranında gerçekleşmiş ve eğilim önceki aylara kıyasla güçlenmiştir.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Ocak ayında 0,13 puan gerileyerek %7,35 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon dayanıklı mal grubunda gerilerken, giyim ve ayakkabı grubunda yükselmiş, diğer temel mallar grubunda ise yatay bir seyir izlemiştir. Mobilya ürünlerinde KDV indiriminin (%18’den %8’e) etkisi fiyatlara büyük ölçüde yansımış, bu doğrultuda dayanıklı mal fiyatları %0,94 oranında gerilemiştir. Diğer taraftan, giyim ve ayakkabı grubunda sezon indirimi bir önceki yıla kıyasla daha sınırlı bir oranda gerçekleşmiştir.
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Ocak ayında 1,85 puan azalarak %9,04 olmuştur. Bu gelişmede bir önceki yıldan gelen yüksek baz etkisiyle yıllık enflasyonu gerileyen işlenmemiş gıda fiyatları belirleyici olurken, yıllık enflasyon işlenmiş gıdada bir miktar artmıştır. İşlenmemiş gıda fiyatları temelde taze meyve-sebze fiyatlarının etkisiyle mevsimsel olarak güçlü bir artış göstermiş, ancak yüksek baz ile grup yıllık enflasyonu 3,88 puan azalarak %2,22 olarak gerçekleşmiştir. Diğer işlenmemiş gıda grubunda ise kırmızı et, patates ve yumurta fiyatlarındaki artışlar öne çıkmıştır. Ocak ayında işlenmiş gıda grubunda aylık fiyat artışı %1,48 ile ekmek ve tahıllar ile süt ürünleri öncülüğünde yüksek artış eğilimini devam ettirmiş; grup yıllık enflasyonu %16,08’e yükselmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve ve sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon %12,92’ye yükselmiştir.