Konut kredisi 10 yılda 42 milyar TL büyüdü

Esra Sahici

2010 yılına 42.5 milyar TL büyüklükle giren konut kredi portföyünün şimdi yılı 50 milyar TL’yi aşarak kapatması öngörülüyor.

Bundan 10 yıl önce yarım milyar TL düzeyinde olan konut kredileri pörtfoyü bugün 50 milyar TL sınırına dayandı. Özellikle 2005 yılında başlayan konut kredi faizlerindeki aşağı yönlü seyir, kredi bakiyesinin hızla büyümesinde önemli rol oynadı. 2010 yılına 42.5 milyar TL büyüklükle giren konut kredi bakiyesinin yıl sonunda 50 milyar TL’yi aşması öngörülüyor.

10 Yıl Önce 600 Milyon TL

Bundan 5 yıl öncesine kadar ev sahibi olmak isteyen tüketiciler genellikle bu hayallerini birikimlerini kullanarak gerçekleştiriyordu. bunda da en önemli etken, konut kredilereni uygulanan faiz oranları oluyordu. Ancak, 2004 yılından itibaren konut kredisi faizlerinin tarihte görülmemiş şekilde düşüşe geçmesi, konut kredilerinin ev hayali kuran tüketiciler için yeni bir finansman kaynağı haline gelmesini sağladı. 2000 yılı sonunda 600 milyon TL civarında olan konut kredi bakiyesi 2004 yılında 1 milyar TL sınırına dayandı.

Bankaların yoğun rekabeti ve borçlanma kaynaklarındaki maliyetindeki düşüşle birlikte konut kredi faizleri de hızla geriledi. Kredi fazileri tarihte ilk kez 2005 yılında yüzde 1 seviyelerine kadar geriledi. Hatta konut kredisi aylık taksitleriyle ‘kira öder gibi ev sahibi olma hayali’ dönemi başladı. Böylece konut satın almak yatırımdan bir adım öteye geçti. Kirada oturanlarında birikimlerini krediyle tamamlayarak, ev satın almalarının önü açılmış oldu.

Bir yılda 10 Milyar TL

Konut kredileri böylece ilk kez 2005 yılı başında 2.5 milyar TL’Yi aşarken yıl sonuna gelindiğinde konut kredi bakiyesi faizin etkisiyle 12.5 milyar TL’ye ulaştı. Bu dönemde konut kredisi kullanan kişi sayısı da 100 bini aşmış oldu. Bu tarihten itibaren bakıldığında konut kredi bakiyesi her yıl 10 milyar TL’den fazla büyüme gösterdi.

Ancak ABD’de başlayan ve tüm dünyaya yayılan finansal kriz, Türkiye’de de hissedildi. Krizin etkisi borçlanma maliyetlerini arttırdı. Türk bankaları da kredi musluğunu kapattı. Bu dönemde konut kredi bakiyesinde küçülme yaşanırken, 2009 yılının ikinci yarısından itibaren tablo yeniden değişti. Konut kredi fazileri 5 yıl vadede yüzde 1’in altına gerileyerek, tarihinde ilk kez bu seviyeleri gördü. 2009 yılını da 42.5 milyar TL düzeyinde tamamlayana konut kredi bakiyesi, 2010 yılı sonunda 50 milyar TL sınırını aşarak kapatma hedeflerini de uygulamaya soktu.

Konut kredilerinin yıllara göre hacmi

Tarih Tutar (milyon TL)

Tarih                     Tutar
2 Aralık 2000     646
5 Ocak 2001      633
4 Ocak 2002      445
3 Ocak 2003      463
2 Ocak 2004      869
7 Ocak 2005      2.689
6 Ocak 2006      12.623
5 Ocak 2007      22.113
4 Ocak 2008      30.903
2 Ocak 2009      37.445
2 Ocak 2010      42.554

* Merkez Bankası haftalık verilerden alınmıştır