’Kira öder gibi ev’ hayali reel faiz ve enflasyon yüzde 5’e düşerse gerçekleşir

Aykurt ve Erdem, "Bunun aylığı yüzde 0.80’e denk gelir. Türkiye’de bu seviyeler konuşulmaya başlandığında konut kredisinde patlama yaşarız. Çünkü o zaman hiç hitap edilmemiş kitle gündeme gelecek. Şu anda tüketicilerin mortgage ile ’faizler düşecek’ beklentisi ise yanlış" yorumunu yapıyor. Mortgage sisteminin yasalaşmasının ardından şimdi gözler sistemin işleyişine çevrildi. Ancak mortgage sistemi yasalaşsa da sistemin işlerlik kazanabilmesi ve faizin yüzde 1’in altına inmesi için ikincil piyasaların işlemeye başlaması gerekiyor. Finansbank Bireysel Bankacılık Grup Yöneticisi Tunç Akyurt ve Birim Yöneticisi İsmet Erdem, tüketicilerin mortgage ile ’faizler düşecek’ beklentisinin yanlış olduğunu ancak, ikincil piyasaların işlemesiyle birlikte bu beklentinin gerçeğe dönüşebileceğini söylüyor. Erdem ve Akyurt’a göre ikincil piyasalar 2008 yılının ikinci yarısında işlerlik kazanacak. Ayrıca mortgage ile birlikte tüketicinin yeni tanışacağı değişken faiz ürünün ilk etapta rafta kalacağını savunan Erdem ve Akyurt "Şu konjonktürde değişken faize yüksek talep geleceğini düşünmüyoruz" dedi. İKİNCİL PİYASA İLE FAİZ DÜŞER Konut edinmek isteyen tüketicilerin dört gözle faiz indirimini beklediğini söyleyen Erdem ve Akyurt, mortgage sisteminde ikincil piyasaların oturmasıyla bunun gündeme gelebileceğini söyledi. Erdem ve Akyurt konuya ilişkin şunları söyledi: "Bu piyasaların işlemesinin ardından bankalar portföylerini ikinci elde menkul kıymetleştirebilecek. Böylece finans sektörü ucuza fonlama sağlayacak. Fonlamanın ucuzlamasıda tüketiciye faiz indirimi olarak sunulacak. Ama Türkiye’de bu yıl ikincil piyasaların işlemeye başlamasını beklemek yanlış olur. Ancak 2008’in ikinci yarısından itibaren belki işlerlik kazanır. Bu dönemde ancak yüzde 1’leri görebiliriz. Bu döneme kadar aslında mortgage tam anlamıyla işlemeyecek." DEĞİŞKEN FAİZ RAFTA KALIR Erdem ve Akyurt, mortgage sistemi ile 1 Haziran tarihinde başlayacak olan değişken faiz uygulaması konusunda ise ilginç açıklamalarda bulundu. Erdem ve Akyurt, "Şu konjonktürde değişken faize müthiş bir talep geleceğini düşünmüyoruz" derken, bu ürünün opsiyon olarak rafta kalacağını savundu. Erdem ve Akyurt bunun nedenini şöyle açıkladı: "Reel faizler çok yüksek. Değişken faize talebin olması için reel faizin düşmesi ve tüketicilerin önünüzdeki 2-3 yılı çok net görebiliyor olması lazım. Dolayısıyla değişken faiz ilk etapta toplam konut kredileri içinde yüzde 5 pay alabilir. Ama ilerde makro ekonomik istikrar devam ederse o zaman değişken faiz seçen tüketicinin oranı toplam konut kredisi içinde artabilir." YÜZDE 0.80’LE HAYALLER GERÇEKLEŞİR Konut kredileri konusunda Türkiye’nin yolun başında olduğunu anlatan Erdem ve Akyurt, "Konut kredilerinde asıl büyümeyi henüz yaşamadık. Şu anda pazar 18 milyar dolar civarında. 5 yıl sonra bu rakam 70-80 milyar dolarlara ulaşacak. Ancak işin ciddi anlamda hızlanması için enflasyon ve reel faizlerin yüzde 5’in altına gerilemesi gerekiyor. Bu matematik kuralı gibi. Enflasyon ve reel faizin yüzde 5 olduğu ortamda yıllık faiz yüzde 10’dur. Bunun aylığı ise yüzde 0.80’e denk gelir. Türkiye’de bu seviyeler konuşulmaya başlandığında konut kredisinde patlama yaşarız. Çünkü o zaman hiç hitap edilmemiş kitle gündeme gelecek. Bu noktada da "Kira öder gibi ev sahibi olma’ hayali ancak o zaman gerçekleşecek. Bu Portekiz’de de, Yunanistan’da da böyle olmuş. " Konut kredi kullanımında Nisan 2005’e geriledik Geçen yıl mayıs ayında piyasalarda yaşanan dalgalanma ile birlikte konut kredi kullanımı da bıçak gibi kesildi. Dalgalanma öncesi konut kredi kullanımı haftalık 500 milyon YTL iken bu rakam dalgalanma ve faizlerin yüzde 2’ye çıkmasıyla haftalık kullanım 150 milyon YTL’ye geriledi. 2007 Nisan ayına gelindiğinde ise konut kredilerindeki kullanım haftalık 250-300 milyon YTL civarında seyrediyor. İsmet Erdem ve Tunç Akyurt, bugün kredi kullanım rakamının, ancak 2005 nisanı yakaladığını belirterek, henüz dalgalanma öncesindeki zirve seviyelere dönülmediğine dikkat çekti. Mevcut krediler mortgage’ye geçiyor Mortgage’nin tüketiciye birçok avantaj sunduğunu dile getiren İsmet Erdem ve Tunç Akyurt, özellikle yüzde 5 oranında alınan Banka Sigorta Muameleleri Vergisi’nin kaldırıldığına ve mortgage’nin tüketiciye yeni ürünlerle tanıştıracağına dikkat çekti. Bugün kadar konut kredisi kullanan tüketicilerin büyük bölümünün mortgage’ye dahil olduğunu dile getiren Erdem ve Akyurt, "Mortgage’ye dahil olmayanların sayısı bugün itibariyle yok denecek kadar az. Mevcut müşterilerin çoğu 6 Haziran itibariyle mortgage’ye dahil olacak. Çoğunluğun dahil olma nedeni ise yüzde 2 erken kapama cezası ve yüzde 5 oranında BSMV muafiyeti" dedi. Tüketicilerin mortgage’ye dahil olmasıyla birlikte değişken faiz tercihini de kullanabileceğine söyleyen Erdem ve Akyurt, bunun torunlu olmadığının da altını çizdi. Garanti konutta faizi yüzde 1.44’e indirdi Garanti Bankası YTL cinsinden verdiği uzun vadeli konut finansmanı faiz oranlarını yüzde 1.53’ ten yüzde 1.44’e düşürdü. Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ali Fuat Erbil, konuyla ilgili "Kısa vadede yeni bir faiz indirimi öngörmüyoruz. Faizlerin daha fazla düşmesi için seçim sonrasını beklemek gerekecektir" diye konuştu. Finansbank yüzde 1.55 faizle masrafsız kredi başlattı Sektörde ortalama konut kredi faizlerinin yüzde 1.50-1.55 civarında olduğuna dikkat çeken Tunç Akyurt ve İsmet Erdem, Finansbank’ın bu dönemde yüzde 1.55 faizle masrafsız kredi başlattığını söyledi. Bu uygulama ile kredi kullanan tüketicilerden komisyon hizmet bedeli, dosya ücreti, ekspertiz ve ipotek masrafları alınmadığını söyleyen Akyurt ve Erdem, "Burada kredi kullanan tüketici sadece sigorta masraflarını ödüyor. Onun dışında bir masraf yok. Ancak düşük faiz isteyenlere masraflarıyla birlikte yüzde 1.47-1.49 ile kredi de kullandırıyoruz. Masraflar kredi faizine eklendiğinde yüzde 1.55 faiz yüzde 1.64’e çıkıyor. Ortalama masrafların tutarı ise bankadan bankaya değişirken, 1.650-2.250 bin YTL arasında seyrediyor" dedi. Esra Sahici