İngiltere'de Bankacılık Krizi Devlete Pahalıya Mal Oldu

İngiltere'de bankacılık krizi sırasında devlet tarafından kurtarılan Northern Rock'un vergi mükellefine toplam maliyetinin 2 milyar sterline varabileceği tahmin ediliyor.

İngiltere'de kamu maliyesini denetleyen Ulusal Denetim Dairesi (NAO), vergi mükellefinin, Northern Rock PLC, yani bankanın "iyi kısmı"nın, geçen yıl yapılan zararına satışıyla 480 milyon sterlin zarar ettiğini açıkladı. Fakat NAO yine de bazı çevrelerin satışı eleştirmekte aceleci davrandığını düşünüyor. Northern Rock 2008 yılında bankacılık krizinin başlarında hükümetin kararıyla kurtarılmıştı.

Millileştirme operasyonundan sonra, bankanın çürük ve sağlam kısımları, konut kredisi (mortgage) ve tasarruf bankacılığı ile uğraşan iki ayrı bankaya ayrılarak Northern Rock Asset Management (NRAM) ve Northern Rock PLC adlarıyla devam etmişlerdi. Ulusal Denetim Dairesi, bankanın konut kredileri ile uğraşan bölümünün, değeri borcundan çok düşük olan "kötü konut stokunu" temizlemesinin yıllar alabileceğini, ama sonunda bütün operasyonun vergi mükellefine yükünün toplam 2 milyar sterlin olabileceğini tahmin ediyor.

Krizin Bedeli

Fakat Ulusal Denetim Dairesi bu kadar kayba rağmen, bankacılık krizinin bu sayede ucuza atlatıldığı, dolayısıyla "zarara değdiği"görüşünde. Dairenin hazırladığı raporda "Şu ana kadar uğranmış olan zarar, genel olarak mali kriz sırasında bankacılık sektöründe istikrarı sağlama maliyetinin bir parçası olarak değerlendirilmelidir" deniliyor.

Raporda, Hazine'nin asıl 2008 yılında bankayı satışa çıkardıktan sonra büyük riskler aldığı kaydediliyor. Northern Rock PLC, yani ikiye ayrılan bankanın "iyi kısmı" 2011 yılının sonunda, 480 milyon sterlin zararla Sir Richard Branson'un Virgin şirketine satıldı.

Satış sırasında Hazine, bankayı bir süre bekleyip daha iyi bir fiyatla satmak yerine, aceleyle zararına satmakla suçlanmıştı. Ulusal Denetim Dairesi ise satışa ilişkin eleştirileri pek yerinde bulmuyor ama Hazine'nin daha önce aldığı Northern Rock'u ikiye bölme kararını eleştiriyor. Kararın bütün seçenekler ve mükellefe maliyetleri yeterince değerlendirmeden alındığını söylüyor

Northern Rock'un "iyi kısmı" zararına satılırken, ayrılan"kötü kısmı" banka yönetiminin hazırladığı bir plan çerçevesinde yavaş yavaş zararlarını konsolide etmeye çalışıyor. NAO başkanı Amyas Morse bankanın bu kısmının daha yıllarca kamu idaresinde kalacağını ve durumunu düzelttiği zaman, Hazine'ye yani dolayısıyla vergi mükellefine maliyetinin muhtemelen toplam 2 milyar sterline ulaşmış olacağını söylüyor.