Emlak Bankası’nın Konut Finansman Modeli
Yaklaşık üç aydır hizmet vermekte olan Emlak Bankası’nın konut finansmanı için belirleyeceği rota merakla bekleniyordu. Emlak Bankası Genel Müdürü Deniz Aksu bankanın konut finansman modelini anlattı.
Emlak Bankası Genel Müdürü Deniz Aksu’nun açıklamalarını Abdullah Yıldırım şu şekilde yazdı.
Geçmişte Ataköy, Levent gibi iyi projelere imza atan ve 2001 kriziyle TMSF’ye devredilen Emlak Bankası yeniden yapılandırılarak Emlak Katılım Bankası adıyla bu yıl başında faaliyete geçti. Genel müdürlüğüne de Yapı Kredi, Citibank, HSBC ve son olarak Albaraka Türk’te Genel Müdür Yardımcılığı yapan Deniz Aksu atandı.
-Gazetecilerle bir araya gelen Deniz Aksu merkezi tek şubeyle 1.5 ayda 1 milyar lira para topladıklarını, en kısa sürede 75 şubeye çıkacaklarını söyledi.
-Gayrimenkulde iddialı projeleri hayata geçireceklerini belirten Deniz Aksu 72 ürün geliştirdiklerini ve gayrimenkulde yeni bir modeli devreye alacaklarını açıkladı. Emlak Katılım Bankası Genel Müdürü Deniz Aksu gayrimenkul ve banka hakkında verdiği bilgileri şöyle toparlamak mümkün:
Emlak Bankası Modeli
-Gayrimenkulde yeni bir modeli devreye alacağız. Bu modelde arsanın maliyet içindeki payı yüzde 20-30 olacak. Yüzde 30’u geçmeyecek. Dünya örnekleri böyle. Bize göre arsa kıtlığı yok. Her yer arsa.
-Bizim sistemde gayrimenkulün tarafları olacak. Arsa sahibi, proje geliştirici, inşaat malzemesi üreten ve satanı, konut alıcısı ve banka. Her tarafın fonksiyonu ve işi ayrı. Modelde tüm tarafların hakları da korunuyor.
-Tedarik zinciri finansmanı gibi bir formül uygulayacağız. Bu model, şu anda bankaların ticari müşterilerine uyguladığı doğrudan borçlandırma sisteminin geliştirilmiş hali olacak.
-Bu sistem şu anda Polonya’da başarıyla uygulanıyor. Biz de banka olarak, fon kullandırıp kâr payı alacağız. Bizim muhatabımız proje geliştirici olacak. Geliştirici arsayı alıp bize gelecek. Arsayı ipotek edip, kat irtifakının tesisini de isteyeceğiz.
-Gayrimenkul alıcısı, taksitlerini hak edişe göre ödeyecek. Yani, taksitler projenin bitmiş haline göre belirlenmeyecek. Bizim modelde inşaat malzemesi tedarikçisi de aynı paket içinde fonlanacak. Bizim model ile gayrimenkulde fiyat balonu engellenecek.
Konutu Toplu Alıp Perakende Satacağız
-Proje geliştiricilerinden veya müteahhitlerden de konut alıp satacağız. Konutları toplu alacağız, perakende satacağız. Pazarlık gücümüz yüksek olacak. İndirimli alacağız yani. Sattığımız konutların da arkasında duracağız. %20’sini geri alabilecek bir sistem kuruyoruz.
-Konut sektöründeki stokların eritilmesine dönük hazırlıklarımız da var. 14 geliştiricinin stokları için çalışma başlattık. Bu çerçevede varlığa dayalı sermaye piyasası araçlarını devreye sokmak için SPK’ya başvurduk. İzin çıkar çıkmaz 15 milyar liralık bir sermaye piyasası ürünü gündeme gelecek. Stoklar konusunda 14 temel kriter belirledik. Birincil koşul kat mülkiyeti tapusu olacak.
Kentsel Dönüşüm Çalışmalarımız Başlıyor
-Bu sistemin dışında gayrimenkul yatırım fonu da kuracağız. Varlığa dönüşebilir sukuk da olabilir.
-Kentsel dönüşüm de olacağız. Ana faaliyet alanımız bu. Ancak buradaki önceliğimiz mevcudun iyileştirilmesi yönünde olacak. Var olan binaların mukaveteni artırmak, ısı yalıtımını yapmak, su yalıtımını yapmak önceliğimiz. Mevcudun korunarak iyileştirilmesi yönünde projelerimiz olacak.
Zekat Fonu ile Konut Projesi
- SPK’dan izin alıp zekat fonu kurabiliriz. Malezya, İngiltere ve Almanya’da zekat fonu var. En başarılı uygulama İngiltere’de. Zekat fonunda oluşacak kaynağı Din Kurulu’ndan alacağımız fetva ile yönlendireceğiz.
- Belki zekat fonu hiç ev alamayacak vatandaşlara konut projesi gibi alanlarda da kullanılabilir.
Fabrika Kiralanacak
Türkiye Emlak Katılım Bankası Genel Müdürü Deniz Aksu, Kredi Garanti Fonu (KGF) ve KOSGEB ile üzerinde çalıştıkları “sanayiciye kiralık fabrika” projesi hakkında da şu bilgiyi verdi: “10.000 metrekarelik bir fabrika binası düşünelim. Bu boyutta bir binanın yatırım maliyeti 13 milyon lirayı bulur. Yatırımcı, kredi kullanmaya kalksa %25 faiz öder. Böyle bir binayı Emlak Katılım Bankası olarak biz yaparsak, sanayici ayda 190.000 lira kira ödeyerek kullanabilir. Fabrikanın makinelerini de KOSGEB desteği ile kurabiliriz. Sanayici sadece işletme sermayesi ile o fabrikayı çalıştırmaya başlayabilir. Bina ve sabit yatırım yükü olmazsa sanayici daha çok işini büyütmeye odaklanır. İstihdam kapısı daha çok açılır.”