Bankaların Konut Kredisi Koşulları Gevşedi mi?
Bankaların 2020 yılının ilk çeyreğine ilişkin değerlendirmeleri ile aynı yılın ikinci çeyreğine ilişkin beklentilerini içeren Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçları açıkladı. Taşıt ve konut kredisinde koşullar aynı kalırken bireysel kredi koşullarının gevşediği bildirildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1. Çeyrek Banka Kredileri Eğilim Anketi’nde yer alan veriler şu şekilde;
2020 yılının ilk çeyreğinde, bankaların işletmelere kullandırdıkları krediler ile diğer bireysel krediler için uyguladıkları standartları gevşettiği, konut ve taşıt kredilerine uyguladıkları standartları ise aynı bıraktığı görülmüştür. Yılın ikinci çeyreği için beklentiler, işletmelere kullandırılan kredi standartlarının gevşemeye devam edeceği, konut kredisi ve taşıt kredi standartlarının aynı kalacağı, diğer bireysel kredi standartlarının ise sıkılaşacağı yönündedir.
Anket sonuçları kredi talebi açısından incelendiğinde, yılın ilk çeyreğinde işletmelere kullandırılan tüm kredi türleri ve tüm bireysel kredi türlerine olan talepte artış olduğu gözlenmektedir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin beklentiler, tüm işletme ve tüm bireysel kredi türlerinde talebin artmaya devam edeceği yönündedir.
Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde, yılın ilk çeyreğinde yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarının gevşediği görülmektedir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin beklentiler, yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarında gevşemenin devam edeceği yönündedir.
Bireysel kredilere uygulanan standartların değişimi incelendiğinde; konut ve taşıt kredilerinde standartlar temelde aynı kalırken, diğer bireysel kredilerde standartların biraz gevşetildiği gözlenmektedir. Diğer bireysel kredilerde, fon maliyetleri/bilanço kısıtlamaları, genel ekonomik faaliyete ilişkin beklentiler ve tüketicilerin kredi itibarının standartları gevşetici yönde etkide bulunduğu, diğer bankaların rekabetinin ise standartları sıkılaştırıcı yönde etkilediği gözlenmektedir. Gelecek çeyrek dönem için beklentiler, standartların konut ve taşıt kredilerinde temelde aynı kalacağı, diğer bireysel kredilerde ise sıkılaştırılacağı yönündedir.
Konut Kredisi Talebini Etkileyen Faktörler
Bireysel kredi türlerinden konut kredisi talebini etkileyen faktörlere bakıldığında; konut piyasasına ilişkin beklentiler, bireysel tasarruflar ve tüketici güveni talebi artırıcı yönde etkilerken, krediler üzerindeki vergi ve benzeri yüklerin talebi azaltıcı yönde etkisinin olduğu gözlenmektedir.
Konut Kredisi Koşulları
Konut, taşıt ve diğer bireysel kredilere uygulanan koşul ve kurallara bakıldığında; ortalama krediler üzerindeki kâr marjlarının önemli oranda azaltıldığı gözlenmektedir. Daha riskli krediler üzerindeki kâr marjlarının da azaltıldığı görülmektedir. Tüm bireysel kredi türlerinde, teminat ihtiyacı, vade ve faiz dışında alınan ücret ve komisyonlar ile konut kredilerinde bunlara ilave olarak kredi/teminat oranına ilişkin koşul ve kuralların temelde aynı kaldığı gözlenmektedir.