Anlaşmalı Konut Projelerine Banka Garantisi

Türkiye’de gayrimenkul sektörü gelişti, TOKİ ve Emlak Konut gibi kuruluşların yönetiminde yapılan kampanyalarla dar gelirli de ev sahibi olmaya başladı. Son dönemde hem kamu hem özel sektör bankaları gelişen ve yaklaşık 240 sektörü ilgilendiren inşaat sektörü için elini taşın altına koyup indirimli faiz kampanyaları başlattı. Kampanya ile anlaşmalı projelerden konut ya da iş yeri satın alanlara %0,98 gibi faizle konut kredisi kullandırmayı içeren kampanyalarla binlerce kişi ev sahibi oluyor. Bunun yanı sıra bazen yöneticilerin kötü niyeti, bazen de ekonomik zorluklar sebebiyle projesinden ev alanları mağdur eden birçok şirket var. Son dönemde İnanlar inşaat borçları sebebiyle iflas ederken Dumankaya da TMSF’ye devredilmişti. Bunun yanı sıra birçok irili ufaklı şirket ya konutu zamanında teslim etmiyor ya da sözleşmede yer alan şartları yerine getirmiyor. Vatandaş da yüz binlerce liralık borçla boğuşurken, kanunla garanti altına alınan haklarını bilmediği için hakkını alamıyor.

Zararı Bankadan Talep Edin

Hâlbuki banka “Şu projeye konut kredisi veriyorum” derken aslında o şirketin sorumluluklarını da paylaşmış oluyor. Başka bir deyişle tüketici 500 bin liraya ev almak üzere sözleşme yapmış ancak müteahhit ortadan kaybolmuş ya da iflas etmişse tüketici, ‘müteselsil sorumlu’ sıfatıyla bankadan hak talebinde bulunabiliyor. Bunu da 6.502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ‘Bağlı Krediler’ başlıklı 30. maddesinde yer alan haklarıyla sağlayabiliyor. Bu konuda görüşlerini dile getiren Tüketici Başvuru Merkezi Başkanı Aydın Ağaoğlu “Bağlı kredi, tüketici kredisinin belli mal ya da hizmetin alımını finanse etmek için verilir ve sözleşmenin iki tarafı da bu mal ya da hizmet için birlik oluşturmuş demektir. Yani banka o projeye kefil olmuştur, bu durumda tüketicinin mağduriyetini de gidermek durumundadır” dedi.

Sözleşme Vermeyen Suçludur

Tüketicilerin hakkını alabilmesi için öncelikle hakkının ne olduğunu bilmesi gerekiyor. Bunun için de konut, otomobil veya herhangi bir eşya alımına dair sözleşmeyi mutlaka almalı. Konut için para ödeyip de teslim alamayanların sözleşmeyi mutlaka saklaması gerekiyor. Kayıp hâlinde müteahhit ve bankadan sözleşme örneği istenebiliyor. Sözleşmeyi vermeyen banka için tüketicinin BDDK’ya şikâyet edip tazminat alma hakkı bulunuyor.

Mağdur Kalmamalı

Aydın Ağaoğlu “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, tüketicinin hakkını sonuna kadar koruyor. Tek şart sözleşme yapmak. Aldığınız konutla ilgili sözleşme yapmışsanız, orada şirketin imza attığı taahhütlerin yerine getirilmesini isteyebilirsiniz. Önce şirketten, sonra da bankadan. Kanun uygulansa hiçbir mağdur kalmaz’ dedi.

Konuttaki Eksik de Dahil

Teslim edilen evde herhangi bir eksik varsa, bu eksik için de projeyi kredilendiren, bir anlamda ona kefil olan bankanın sorumluluğu bulunuyor. Konut kredisiyle ev alan vatandaş, evdeki eksikten kaynaklanan zararının tazminini bankadan isteyebiliyor. Ağaoğlu “Diyelim ki evi teslim aldınız ama söz verdiği mutfak değil. Ankastreleri sözleşmedeki marka ya da model değil. Tüketici bunları bankadan talep edebilir. Bu talep teslimden itibaren bir sene içinde gerçekleşmeli” dedi.