2012 Yılında Gayrimenkul Sektöründe Büyümede Yavaşlama Beklentisi Var

Gökkaya, gayrimenkul sektörü açısından 2011 yılının değerlendirildiği ve 2012 öngörülerinin paylaşıldığı basın toplantısında yaptığı konuşmada, 2011 tahminlerinde alınan konut ruhsatlarında büyümeyi yüzde 10 olarak tahmin ettiklerini, fakat gerçekleşmenin eksi yüzde 25 olduğunu söyledi.

Bunu dönem kayması olarak değerlendirmek gerektiğini ifade eden Gökkaya, ''2010 yılını 600 bin ruhsat alınacak diye tahmin ediyorduk, fakat 817 bin ruhsat alınarak bir rekor gerçekleşti. 2010'da 350 bin adet talep son çeyrekte geldi'' dedi.

Gökkaya, konut kredisi aylık ortalama faiz oranlarını yüzde 0,9 olarak tahmin ettiklerini gerçekleşmenin yüzde 1,3 olduğunu vurguladı.

2011'de büyümenin kontrol edilmesi amaçlı politikalara başlandığını söyleyen Gökkaya, 2011 yılında inşaat sektörünün yüzde 10 oranında büyüme göstereceğini, 2012'de büyümede yavaşlama beklentisi olduğunu belirtti. Gökkaya, ''İnşaat sektöründe yüzde 6-7 arasında büyüme hedefleniyor. Biz de yüzde 5-6 dedik. Burada ufak gri alan var. Sektörün beklediği mütekabiliyet yasası ve kentsel dönüşüm çalışmaları bulunuyor. Gri alan buradan kaynaklanıyor'' dedi.

İnşaat sektöründe istihdama ilişkin olarak da Gökkaya, ''2011 yılında inşaat sektöründeki istihdam 1,91 milyon kişi ile tarihi zirvesine ulaştı. Toplam istihdam içindeki payı yüzde 7,7'ye kadar çıktı. 2012 yılında inşaat sektörü istihdamı göreceli yüksek kalmaya devam edecek'' dedi.

Gökkaya, 2012 yılının ilk yarısında faiz oranlarının yüksek kalmaya devam edeceğini, ikinci yarısında ise sınırlı düşüş beklendiğini vurguladı.

2012'de ekonomideki yavaşlamaya rağmen cari açığın göreceli yüksek kalmaya devam edeceğini söyleyen Gökkaya, ''2012 yılında cari açığın finansmanı risk oluşturmaya devam edecek. İnşaat sektörü, cari açığı büyütmeden büyümesi en fazla olan sektör diyebiliriz. Girdileri ithalata dayalı değil'' dedi.

Türkiye Balon Riski En Az Olan Ülke

2011 yılında gelişmiş ülke konut sektörlerinde iyileşmenin zayıf kaldığını, gelişen ülkelerin inşaat sektöründe büyüme hızının kontrol ediliğini belirten Gökkaya, Türkiye'nin gayrimenkul fiyatları ve finansal sisteminin yapısı itibariyle balon riski en az olan ülke olduğunu kaydetti.

Gökkaya, gelişmiş ülkelerde konut piyasasının baskı atında kalmaya devam edeceğini vurguladı.

Türkiye'de 2011 yılında ekonomideki soğutma çabalarına, konut kredileri genişlemesinin kontrollü hedefine ve konut kredileri faizlerindeki yükselişe rağmen yeni konut projelerinin iştahını koruduğunu, konut satışlarının sürdüğünü, yeni markalı konutların arzının hızlandığını anlatan Gökkaya, konut kredisi kullanma iştahının korunduğunu ve yeni konut başlangıçlarının sürdüğünü, alışveriş merkezi ve ofis alt pazarlarında büyümenin hızlandığını belirtti.

Gökaya, şunları kaydetti:

''2011 yılı sonunda yapı ruhsatı beklentisi 570-580 bin adet, konut satışı beklentisi 450 bin adet. 2010 yıl sonunda 60,8 milyar lira olan konut kredileri, 2011 Kasım sonu itibariyle yüzde 22 artışla 74 milyar lira oldu. Yıl sonu beklentisi 75 milyar lira. Yabancıların gayrimenkul net alımlarında 2011 yılı ilk 9 ayında, 2010'un aynı dönemine göre yüzde 19 gerileme ile 1,5 milyar dolar olurken, yıl sonu beklentisi 2 milyar dolar.''

2012'de Konut Talebinde Sınırlı Artış Beklentisi Var

Türkiye'de yılda 650-700 bin adet yeni konut ihtiyacı bulunduğun anımsatan Gökkaya, 2011'de kredi faiz oranlarında yükselme ile kredi iştahında yavaşlama olduğunu, 2012'de konut talebinde sınırlı artış beklentisi bulunduğunu, yabancılara konut satışı düzenlemesinin ilave talep yaratacağını söyledi.

2011'de konut fiyatları ve kiraların Türkiye genelinde sınırlı arttığını ifade eden Gökkaya, ''Konut fiyatları alım için şu anda uygun seviyede. 2012 yılında beklenen konut talebi ve yeni konut arzları çerçevesinde konut fiyatlarında artış sınırlı kalır. Konut arzı 2012 yılında yavaşlayarak sürecek'' dedi.

Gökkaya, İMKB'de gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) sayısının 23'e yükseldiğini, bunların piyasa değerinin 9 Aralık itibariyle 11.5 milyar lira olduğunu ifade etti.

Dar Gelirlilerin Konut Kredisi Faizlerine Sübvansiyon Uygulanmalı

Işık Gökkaya, 2012 beklentilerine ilişkin olarak şunları kaydetti:

''2012 yılında ekonomi ile inşaat ve gayrimenkul sektöründe daha ılımlı bir büyüme bekliyoruz. Yıl sonunda konut kredisi aylık ortalama faiz oranlarını yüzde 1.2 olacağını, konut kredilerinin yüzde 15 büyüme ile 85 milyar liraya çıkacağını tahmin ediyoruz. İnşaat sektöründe yüzde 5-6 büyüme, konut yapı ruhsatlarında yüzde 5-10 artış, konut fiyat ve kiralarında sınırlı artış, ticari gayrimenkul yatırımlarında yüzde 8-10 büyüme, ticari gayrimenkul kiralarında durağanlık bekliyoruz.''

Talep yönünde alınması gereken önlemlere ilişkin olarak da Gökkaya, konut kredisi faizlerinin gelir vergisi matrahından düşürülmesine imkan verilmesini, dar gelirlilerin konut kredisi faizlerine sübvansiyon uygulanması, gayrimenkul alım satımında uygulanmakta olan toplam yüzde 3,3'lük tapu harcının makul seviyeye indirilmesi, alım satım sözleşmelerinde damga vergisi uygulamasının kaldırılmasını, gayrimenkul yatırımlarının cazibesini düşüren yasa düzenlemelerden kaçınılmasını ve enerji verimliliği ve yeşil binaların yapımının teşvik edilmesini istedi.

Işık Gökkaya, arz yönünden ise imarlı arsa üretimi ile arsa maliyetlerinin düşürülmesi, arsa maliyetlerindeki KDV unsurlarının düzenlenmesi, imar ve ruhsat bürokrasisinin rehabilite edilmesi gerektiğini belirtti. Gökkaya, ''Türkiye'de ruhsat bürokrasisi dünyada sıralama yapılsa en üst sırada yer alacaktır. 200'ün üzerinde proses mevcut'' şeklinde konuştu.

Vergi, resim ve harçlarda haksız rekabetin kaldırılması gerektiğini, yabancıların mülk edinmesi hakkının uygulama sıkıntısı yaratmayacak şekilde kanunlaştırılması gerektiğini söyleyen Gökkaya, imar ve ruhsat haklarının müktesep hak olarak alınması gerektiğini belirtti.

Daha planlı şehirler için özel sektörün rolünün artırılmasını isteyen Gökkaya, kentsel dönüşümün konut olarak değil şehir olarak düşünülmesi gerektiğini kaydetti.

Soruları da yanıtlayan Gökkaya, ''Kentsel dönüşüm rant olmamalı, kentsel dönüşümü ranta dönüştürdüğünüz zaman başlamadan biter'' dedi.